وبلاگ

اصولا استقرار و پیدایش یک شهر بیش از هر چیز تابع شرایط محیطی و موقعیت جغرافیایی است، زیرا عوارض و پدیده های طبیعی در مكان گزینی، پراكندگی، حوزه نفوذ، توسعه فیزیكی، زیر ساختی شهر و امثال آن اثر قاطعی دارند و گاه به عنوان یک عامل مثبت و زمانی به صورت یک عامل منفی و بازدارنده عمل می كنند . در هنگام احداث شهرها باید به دینامیسم محیط طبیعی مثل سیل، زلزله ، باد، گسل … توجه كافی مبذول داشت وگرنه شهر در آینده دچار مشكل خواهد شد . لذا شایسته است قبل از وقوع حوادث تلخ، دردناك و پرهزینه، مسئولان در هنگام احداث شهرها نسبت به پیش بینی وقوع وقایع اتفاقیه دغدغة لازم را داشته باشند و احساس مسئولیت كنند و علاوه بر اهمیت دادن به مطالعات زیر ساختی شهر، كار را به متخصصان امر بسپارند. البته ناگفته نماند كه علاوه بر مطالعات زیر ساختی، سایر مطالعات جغرافیایی نیز در مكان گزینی شهرها و برنامه ریزی شهری اهمیت فوق العاده ای دارند و بی توجهی به آن ها خسارات جبران ناپذیری را در آینده به وجود خواهد آورد.

نیاكان ما در گذشته در مكان گزینی شهرها، بیشتر به تجربه تكیه داشتند كه در بسیاری از مواقع با علم روز هماهنگ نبود، ولی امروزه زندگی سادة آن زمان به زندگی پیچیدة شهری تبدیل شده است و مردم شهرهای پیشرفته و صنعتی با سیستم فاضلاب، مترو و آسمانخراش و … مأنوس شده اند . در زمان های قدیم اگر مكانی دور از دسترس سیل بود یا موقعیت پناهگاهی و یا سوق الجیشی می داشت، سایر عوامل مؤثر در مكان گزینی شهر را تحت الشعاع قرار می داد و یا مورد بی توجهی قرار می گرفت؛ اما در سبز فایل، زیر ساختهای شهری برای مسئولان و مردم اهمیت زیادی دارد و در صورت غفلت و بی توجهی به آن خسارات جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.

معابر از ارکان اصلی یک شهر شمرده می شوند در واقع جابجایی ساکنین یک شهر وابسته به شبکه معابر آن شهر (كه در خدمت حمل و نقل عمومی و نیمه عمومی و سایر مدها است) می باشد. علاوه بر معابر شهری که شامل آزاد راه ها ، بزرگراه ها ، خیابان ها ، پیاده روها می شوند؛ شبکه هدایت آبهای سطحی و فاضلاب داخل شهر ها از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. شبکه هدایت آبهای سطحی عموماً با هدف سود رسانی به بشر و در جهت تامین آب مورد نیاز شهر ها ، جمع آوری و خروج فاضلاب شهری و صنعتی ، خروج رواناب و کاهش خسارات ناشی از سیل مورد استفاده قرار می گیرند.

معابر شهری و همچنین کانالهای هدایت آب و فاضلاب شهری بر اثر گذر زمان و عدم توجه به بازسازی و لایروبی آنها دچار تخریب فیزیکی و همچنین کاهش عملکرد می شوند با توجه به تخریب های فیزیکی و اکولوژیکی صورت گرفته در آن ها بحث بهسازی معابر و فاضلاب شهری از اهمیت دوچندان برخوردار شده است .

1-1.بیان مسأله

منطقه كلانشهری جدیدترین پدیده و شكل فضایی اسكان بشر است، بطوریكه برخی از صاحبنظران برجسته علوم شهری و منطقه‌ای آنرا نوع

 چهارم اسكان تلقی كرده‌اند.این پدیده حاصل نیروها و فرایندهای متمركز كننده ثروت،‌ قدرت،‌ جمعیت و فعالیت‌های انسانی در شهر مركزی – كلانشهر و سپس بازتوزیع این تمركز در محدوده فضایی – كالبدی پیرامون آن – منطقه كلانشهری است. به همین دلیل است كه تنوع و پیچیدگی درونی فوق‌العاده در هر دو وجه فضایی – كالبدی و عملكردی، خصلت ذاتی اینگونه مناطق به شمار می‌آید.تفرق و پیچیدگی ذاتی مذكور را می‌توان ریشه اصلی «مسئله مدیریت مناطق كلانشهری» دانست، مسئله‌ای مشترك در تمام اینگونه مناطق. چگونگی مواجهه نظری و عملی با این مسئله است كه سبب شده است تا امروزه مناطق كلانشهری نقشی دوگانه در جوامع مختلف ایفا كنند: موتور و عامل توسعه در برخی جوامع (كشورهای پیشرفته) و عامل ناكارآمدی فرایند توسعه و مصرف كننده منابع در جوامع در حال توسعه.

حكومت شهری مبین رویكرد سنتی به مدیریت شهری و كلانشهری است و بیشتر به مناسبات حكومت مركزی با شهرداریها و نهادهای رسمی پرداخته و بر روابط عمودی بین نهادهای رسمی تأكید دارد. اما حكمروایی یک فرم متفاوت از حكومت است كه به روابط بین جامعه مدنی با دولت، قانونگذاران با مخاطبان قانون و بالاخره حكومت با حكومت شوندگان معطوف است.

در این رویكرد فرض بر این است كه استراتژی اصلی برای غلبه برتفرق، ناپایداری و ناكارآیی در ساختار قدرت و مدیریت و نیز ساختار فضایی – كالبدی مناطق كلانشهری، گردهم‌آیی و انسجام بخشی این عناصر پراكنده و متفرق در چارچوب نهادی و فراگیر منبعث از الگوی حكمروای شهری است.شكل‌گیری عملی مناطق كلانشهری در ایران و به تبع آن ظهور مشكلات كلانشهری، باعث مطرح شدن جدی چگونگی اداره این منطقه در سالهای اخیر شده است. اگرچه تاكنون چارچوب نهادی ویژه‌ای برای اداره این مناطق شكل نگرفته است، اما می‌توان گفت دیدگاه ها و روش های غالب و عملاً رایج در این حوزه را می‌توان در چارچوب الگوی حكومت شهری و كاملاً نامتناسب با رویكرد حكمروایی شهری ارزیابی كرد.

در کلانشهر رشت وجود مشکلات زیرساختی مانعی اساسی در راه توسعه شهری بوده وهست ، این مشکلات شامل کم عرض بودن معابر و ظرفیت پایین خیابانها برای عبور با تراکم زیاد خودروها ، عدم احداث زیر گذر و پل عابر پیاده در اکثر خیابانها وتقاطع ها ، نابسامانی پیاده روها و مشکل تردد عابرین پیاده ، نبود کمربندی جدید ، بالا بودن سطح آبهای زیرزمینی ، عدم گنجایش سیستم فاضلاب شهری و ناکارآمد بودن آن برای جمع آوری فاضلاب و آبهای سطحی درمواقع بارندگی ، تخلفات فراوان در شهرداری در خصوص عدم رعایت حریم ها و ساخت و ساز بر خلاف پروانه ساختمانی همراه با سوء مدیریت شهرداری ، عدم هماهنگی بین شهرداری با سایر سازمان های زیربط در مدیریت شهری و … که وجود این معضلات باعث هدر رفتن منابع و سرمایه ها می گردد و نیازمند برنامه ریزی صحیح می باشد.

1-2. پرسش اصلی تحقیق(مسائله تحقیق)

مشکلات و معضلات زیرساختی کلانشهر رشت چه اثرات و پیامد هایی بر توسعه شهری دارد؟

1-3. اهداف تحقیق

1.شناخت مشکلات زیر ساختی

2. ارائه راهکار جهت رفع مشکلات

2. بررسی تبعات مشکلات ومعضلات موجود درکلانشهر رشت

1-4.فرضیات تحقیق

1.به نظر می آید مشکلات و معضلات زیر ساختی مانع توسعه شهر رشت می شود.

2.به نظر می آید مشکلات و معضلات زیر ساختی باعث افزایش هزینه پروژه های شهری و مانع از اجرای آنها می گردد.

1-5.هدف كاربردی

این تحقیق در سازمان هایی از جمله :

1. استانداری گیلان(معاونت عمرانی)

1. استانداری گیلان(ستاد بحران وحوادث غیر مترقبه)

3.اداره آب و فاضلاب گیلان

4.فرمانداری رشت

5. شهرداری رشت

و همچنین موسسات آموزشی قابل استفاده می باشد

1-6.محدودیتهای تحقیق

هیچ تحقیقی بدون مشکل نبوده و در واقع مشکلات هر مرحله رهگشای مرحله بعدی است گرچه وجود مشکلات و مسائل موجب کندی کار می گردد ولیکن با شناسایی طریقه حل آن تا حدودی جبران می شود اما سعی شده با توجه به مشکلات تاحدی این مسئله را بررسی کرد با این حال برخی از مشکلات به شرح زیر است:

– نبود آمار و اطلاعات منسجم مربوط به موضوع تحقیق در ادارات

– عدم همکاری مناسب ادارات در ارائه اطلاعات مورد نیاز

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
پیشگفتار:
انقلاب اجتماعی ارتباطات علاوه بر افزایش رسانه های ارتباط جمعی و فناوری های نوین ارتباطی، دگرگونی فرهنگ، اعتقادات و رفتارهای اجتماعی را نیز به ارمغان داشته است و بیش از پیش ارتباطاتِ انسانی و اجتماعی را متکی به فضای مجازی کرده است. رسانه های ارتباط جمعی نقش بسیار موثری در شکل گیری هویت افراد جامعه ایفا می کنند. یکی از مهمترین این فناوری های نوین ارتباطی شبکه های اجتماعی مجازی است. شبکه های اجتماعی، امروزه به یکی از ارکان جدایی ناپذیر زندگی ما، حداقل در بعد مجازی آن تبدیل شده است و تصور دنیای وب بدون حضور پررنگ این پدیده همه گیر، تقریبا غیر ممکن است. بسیاری از کاربران اینترنت، بیشتر فعالیت های خود از جمله مرور اخبار، دریافت اطلاعات و پرداختن به سرگرمی ها را از طریق شبکه های اجتماعی انجام می دهند و اینترنت برای آنها، معادلی بجز شبکه های اجتماعی ندارد.
با رشد استفاده از ابزارهای ارتباط جمعی در ایران، نگرانی هایی در مورد فضای نسبتا باز حاکم بر آنها و تقابل احتمالی این فضا با بنیانهای و مولفه های سازنده هویت فرهنگی مطرح می شود. شبکه های اجتماعی هم مثل سایر فناوری های وارداتی دیگر هنجارها و ناهنجاری های خاص خود را دارند شبکه های اجتماعی مجازی و شکل گیری روابط فرهنگی و اجتماعی در قالب آن ، در عین حال که ابزار مفیدی برای كسب و تبادل اطلاعات و نیز فضای برای بروز و نشان دادن هویت فرهنگی اعضای آن است می‌توانند مخرب نیز باشند؛ به بیان دیگر، شبکه های اجتماعی ابزار قدرتمندی است که هم می‌تواند باعث فساد و عدم پایبندی به ارزشها و هنجارهای جامعه گردد و هم ابزار آموزش، تعلیم و رشد علمی، فرهنگی و اجتماعیِ دانشجویان را فراهم آورد. با توجه به استقبال گسترده کاربران اینترنتی به ویژه دانشجویان از شبکه های اجتماعی، بررسی مسائل پیرامون این شبکه ها و نیز برنامه ریزی برای بهره برداری از امکانات شبکه های اجتماعی ضروری می باشد. از این رو در پژوهش حاضر سعی شده است به بررسی وضعیت پایبندی به هویت فرهنگی اعضای شبکه اجتماعی فیس بوک با مطالعه موردی دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های علوم انسانی دانشگاه تهران در قالب پنج بخش پرداخته شود.
 

• بیان مسئله:

ارتباطات پایه و اساس تشکیل و تداوم فرهنگ ها است. در زمان های دور، انسانها از طریق برقراری ارتباط با یکدیگر به تبادل افکار و اندیشه های خود اقدام کرده و بدین ترتیب پایه های فرهنگ و تمدن جوامع بشری را ایجاد کردند. ارتباط به عنوان نخستین نیاز هر نظام در هر سطحی، بنا بر اتفاق نظر علمای ارتباطات یک فرایند و به قول وبر شکل خاصی از کنش متقابل اجتماعی است که قوام بخش هویت محسوب می شود. نظام اجتماعی ساخت خود را با توجه به عناصر موجود ساخت دهنده در پیرامون خود سامان می دهد یكی از این عناصر ساخت دهنده وسایل ارتباط جمعی است. وسایل ارتباط جمعی در زندگی اجتماعی امروزیان به قدری مهم است كه فرایند جامعه پذیری، فرهنگ پذیری و فرهنگ یابی تحت نظارت آنها شكل می گیرد و بر این مبنا شخصیت اساسی افراد جامعه بارور گردیده و سامان می یابد. نقش رسانه ها در دنیای امروز موضوعی است که مورد توجه خاص جامعه شناسان و روانشناسان اجتماعی واقع شده است. رسانه ها در زندگی روزمره ما نفوذ می کنند و محیطی را بوجود می آورند که در آن هویت ها شکل می گیرد. ورود هر کدام از رسانه ها به نوبه ی خود تاثیرات متفاوت و گوناگونی را بر احساسات، ارزشها، باورها، تفکر و… دارد؛ از جمله نكاتی كه در این فرایند مورد دقت قرار می گیرد توجه به امر هویت است.
هویت از جمله مفاهیمی است که دانشمندان زیادی از علوم سیاسی، فلسفه، جامعه شناسی و روانشناسی به ذکر تعاریف گسترده و متنوعی از آن پرداخته اند؛ تعاریف ارائه شده از سوی دانشمندان رشته های مختلف را می توان در دو دسته جای داد: نخست آن دسته از اندیشمندانی که هویت را پدیده ای سیال و نسبی دانسته و دیگر آن اندیشمندانی که هویت را ثابت دانسته اند. در جوامع سنتی، هویت بیشتر متاثر از عوامل انتسابی، از پیش مشخص شده و ثابت است، انسانها شبیه به یکدیگرند و انسجام بیشتری در ابعاد مختلف هویت وجود دارد. اما در جوامع مدرن منابع هویت یابی متعدد و بیشتر اکتسابی است، زیرا انسانها در گروه ها و قشرهای اجتماعی متعددی عضو هستند.
در مورد بحث نسبی بودن هویت، یکی از متفکرانی که کار شایسته ای کرده و توانسته است تا حدی این بحثها را در حوزه فکر اسلامی مطرح کند، توشیهیکو ایزوتسو است او در تعریف هویت می گوید: هویت نسبتی است که انسان بین شبکه معنای ذهن خود و شبکه روابط اجتماعی برقرار می کند و براین عقیده است که هویت هیچگاه امر ثابتی نیست و به لحاظ مکانی و زمانی سیلان دارد.
مطابق فرهنگ عامه(مردم شناختی) در جوامع سنتی، هویت هر شخص مقوله ای ثابت، از پیش تعیین شده و عاری از تناقض فرض می شد. هویت در این جوامع مبین تجلی و تحقق کار ویژه ها و نقش های اجتماعی- فرهنگی از پیش تعیین شده ای بود و تبلور آرمان ها، خواست ها، انگیزه ها و اهداف نظام سنتی متشکل از اسطوره های بود که جهت گیری ها و ضمانت های دینی لازم را برای جایگاه فرد در جهان فراهم می کرد.
از جمله اندیشمندانی که هویت را برحسب مراحل گذار تاریخی به سه دوره هویت پیش مدرن، مدرن و پست مدرن تقسیم بندی کرده است می توان به داگلاس کلنر(1996) اشاره کرد که او هویت را در مرحله اول یعنی هویت پیش مدرن دارای جوهری ثابت و ایستا دانسته که هیچ عامل اجتماعی، فرهنگی و… در آن تاثیری نخواهد داشت؛ در مرحله دوم یعنی هویت مدرن او شکل گیری هویت را در رابطه با دیگران و در اثر تعامل میان خود و جامعه می داند و معنا ساز بودن هویت را دلیل برساختگی بودن آن می داند که ساخته شرایط اجتماعی انسانهاست و در نهایت به هویت پست مدرن اشاره می کند که در پست مدرنیسم بر هویت غیرذاتی، تاریخی و سیال انسان و پراکندگی و تجزیه فرد تاکید می شود.
هویت در رویکرد مدرن؛ به وسیله عوامل از قبل موجود، طبیعی، روانی واجتماعی صورت می گیرد و در این رویکرد بر دو دسته از نظریات تاکید می شود: اول نظریه های جامعه شناسانی که در آنها هویت، ساخته و پرداخته زمان و مکان است مانند دیدگاه های تعامل گرایان نمادین وآنتونی گیدنز و دوم نظریه های شناخت اجتماعی(روانشناسان اجتماعی) با تاکید بر فرایندهای روانی. در رویکرد پسامدرن بر این باورند که شکل گیری و تعریف هویت به دور از دخالت هرگونه عامل از قبل موجود صورت گیرد؛ نظریه گفتمانی که عمدتا متاثر از ادبیات، زبان شناسی و معناشناسی است در این رویکرد قرار می گیرد.
هویت دارای ابعادگوناگونی چون هویت تاریخی، سیاسی، ملی، اجتماعی، قومی، دینی، خودی و فرهنگی است. هویت فرهنگی احساس تعلق و همبستگی به جامعه و فرهنگ آن است و نیز بخشی از مفهوم خود است که از دانش و احساس درباره ی تعلق فرد به گروه خاص فرهنگی است و آن درایتی از خویشتن است که مشتق ازعضویت (چه رسمی و چه غیررسمی) در یک گروه اجتماعی بر مبنای انتقال و پرورش دانش، باورها، ارزش ها، نگرش ها، سنت ها و شیوه های زندگی معین مشترکی بین اعضاست، به گونه ای که در رفتار اعضاء تأثیر می گذارد و در مقابل هنجارها و ارزشهای جامعه، احساس تعهد و تکلیف کند و در امور مختلف آن مشارکت جوید، انتظارات جامعه را از خود پاسخ دهد و در مواقع بحرانی سرنوشت جامعه و غلبه بر بحران برای او مهم باشد (هال و همکاران، 1996).
هویت فرهنگی حاکی از موجودیت معنوی جامعه و پویایی آن است و بی هویتی، ایستایی جامعه است، هر جامعه ای معمولا در همه جا و همه وقت بر اصالت فرهنگی خود تأکید می کند و می کوشد که با قدرت و غرور مشخصه های این هویت را زنده نگه دارد و از آن دفاع کند. از مهمترین مولفه های هویت فرهنگی می توان به: مذهب، زبان، ارزش های فرهنگی، علاقه به برپایی رسوم سنتی، احساس تعلق و افتخار به میراث فرهنگی اشاره کرد.
امروزه انقلاب اجتماعی ارتباطات علاوه بر افزایش رسانه های ارتباط جمعی و فناوری های نوین ارتباطی، تحول نمادها و باورها را نیز به ارمغان داشته است و بیش از پیش ارتباطاتِ انسانی و اجتماعی متکی به فضای مجازی شده است که در آن حس از امکانات رهایی بخش وجود دارد و شبکه های رقمی چیزی ساخته اند که کمتر از محیطِ اجتماعی نوینی نیست(رابینز و بستر،338:1384). منظور ازحسِ رهایی در این فضا، ابعادِ زمانی و مکانی است که دگرگون شده و یا از بین رفته اند. محدودیتی برای کاربران وجود ندارد و همین طور محیطِ اجتماعی نوین مربوط به نوعی از ارتباطات می شود که قاعده های ارتباطی فضای طبیعی یا واقعی در آن کم رنگ و یا متحول می شوند. از سوی دیگر فرهنگ مجازی را در چارچوب حلقه های پیوند نوین فناوری- فضا قرار داده است که وجه مشخصه ی آن فرهنگ صمیمانه و باز ترکیبی و سازنده ی تجمع های ارتباطی است(رابینز و بستر،338:1384). بدین صورت مشخص می شود، فضای مجازی که به وسیله اینترنت در گونه های شبکه های اجتماعی، سایت و وبلاگ ها واقعیت های فضای طبیعی را بازسازی نموده و هر کدام به عنوان یک رسانه ضمن ایجاد ارتباطِ موثر، منعکس کننده واقعیت و رویداد ها در جامعه نیز به شمار می آید، واقعیت های که در سیاست، فرهنگ و عقایدِ مردم وجود دارند و بطور روزمره ممکن است در زندگی اجتماعی انسانها بروز و ظهور کنند، درحال حاضر بیش از دیگر رسانه ها در فضای مجازی و در قالب سایت و شبکه های اجتماعی متجلی و منعکس می شوند. البته، با این تفاوت که این نوع ارتباط و انتقالِ پیام هاگفتمانی را شکل می دهند که در محیط صمیمانه صورت می پذیرند و در این فضا هیچ شخص، گروه یا جماعتی نمی‌تواند اراده خود را بر دیگران تحمیل کند. هر فرد یا جماعتی می‌تواند، بخشی از این فضا را در اختیار بگیرد و به نشر آرا و عقاید خود بپردازد.
یکی از انواع فناوریهای ارتباطی نوین شبکه های اجتماعی مجازی به خصوص شبکه اجتماعی فیس بوک است. شبکه های اجتماعی، امروزه به یکی از ارکان جدایی ناپذیر زندگی ما- حداقل در بعد مجازی آن تبدیل شده اند که دارای کارکردهای گوناگونی مثل سرگرمی، آموزشی، اطلاع رسانی، شرح حال شخصی، حفظ روابط خانوادگی و دوستانه و… و تصور دنیای وب بدون حضور پررنگ این پدیده همه گیر،تقریبا غیرممکن است. شبکه اجتماعی نوعی ساختار اجتماعی محسوب می شود که از گره های متعددی تشکیل شده که این گره ها می توانند افراد حقیقی یا سازمان ها باشند. از مهمترین شبکه های اجتماعی می توان به اورکات، مای اسپیس و فیس بوک اشاره کرد. در آماری که در اکتبر 2012 اعلام شده کاربران فیس بوک به حدود یک میلیارد نفر رسیده که به گفته نایب رییس مجلس شورای اسلامی و به رغم محدودیت های که برای دسترسی به فیس بوک بزرگترین شبکه اجتماعی موجود تحمیل می شود بیش از دو میلیون ایرانی عضو این شبکه اجتماعی هستند (شریف پور،76:1391).
فضای شبکه اجتماعی فیس بوک مشتمل بر فرهنگ و دانشی است که میان کاربران آن ایجاد می‌شود و نیز منتقل کننده میلیون ها پیام است، پیام های که بر ارزشها، نگرش ها و هویت فرهنگی کاربران آن در سطح خرد و کلان تاثیر می گذارد در این شبکه هر کاربر صفحه ای مختص خود دارد که در آن به معرفی خود پرداخته است. در واقع، این صفحه نشانگر هویت شخصی و فرهنگی اوست. این ارتباطات نه تنها روابط اجتماعی را می سازد، بلکه فضایی است که در آن روابط اجتماعی و فرهنگی رخ می‌دهد. موسیقی، زبان مشترک، ملیت مشترک، دین مشترک که همه اینها از شاخص های هویت فرهنگی هستند را در فضای مجازی دور هم جمع می کند. به نظر می رسد؛ تغییراتی که سبب بروز روابط جدید اجتماعی و فرهنگی می شود، ضمن ایجاد و حفظِ هنجار های خاص فضای مجازی ارزشها و انگیزه های مشترک و مورد توافق مردم را نیز داراست چیزی که کوین رابیز و فرانک وبستر در کتاب عصر فرهنگ فناورانه از آن بنام ((محیط معرفتی)) یاد می کند که در آن رابطه های نوین بطور مستقیم تبدیل به گرایش ها و ارزشهای اجتماعی شده است.
فیس بوک یکی از رسانه های بسیار تأثیرگذار در عصر حاضر است که همانند سایررسانه ها و وسایل ارتباطی، اساساً محصول غرب بوده و در طول چند سال اخیر وارد کشور شده است که در فضای آن فرهنگ های متنوعی وجود دارد اما آیا این رسانه صرفاً دارای ماهیت غربی است؟ آیا فرهنگ ها وجوامع به تبع اصول و ارزش های خاص خود از آن استفاده می کنند؟ آیا تقابل و رویاروی حاکم در فضای فیس بوک به یک نوع استعمار یا استیلای فرهنگی توسط فرهنگ دیگری و محو ارزشها و هنجارهای سنتی و خرده فرهنگ ها توسط فضای حاکم بر این فناوری ارتباطی نوین منجر می شود و یا اینکه در نتیجه آزادی حاکم و نیز تضاد و تقابل صورت گرفته در این فضا هویت فرهنگی اعضا برساخته می شود و تجلی قویتری پیدا میکند و اعضا به بروز و نشان دادن مشخصه های هویت فرهنگی خود علاقمند می شود که از این جمله تفسیر دیگری که می توان کرد این است که به فیس بوک به عنوان یک عامل فرصت ساز یا تهدید کننده برای هویت فرهنگی نگاه کرد.
فیس بوک به عنوان یک نماد ارتباطی که دستاورد تغییر و تحول در فضای مجازی است؛ طبیعتا در طول زمان متاثر از تغییراتی خواهد شد که اقتضای فناوری های نوین است حال؛ با توجه به اینکه کاربران فیس بوک به ویژه دانشجویان با داشتن یک سری مشخصه های هویتی سنتی که از خانواده و جامعه خود اکتساب کرده اند با ورود به محیط دانشگاه و نیز با عضویت در فیس بوک و متاثر از روند موسوم به جهانی شدن بعنوان گروهی تاثیر پذیر و تاثیرگذار محسوب گردیده که از فرهنگ ها و خرده فرهنگ های گوناگون و متنوعی هستند که با تمام مشخصه های فرهنگی خود از بین المللی، ملی، قومی و مذهبی گرفته تا مولفه های شخصیتی و خانوادگی پا در دنیای پرزرق و برق مجازی می گذارند، خواسته و ناخواسته در کوتاه ترین زمان با گستره بسیار وسیعی از انسانها با اقوام، ملیت ها، مذاهب، شخصیت ها و عقاید متفاوت و متناقض مواجه هستند و به نوعی شاهد تنوع فرهنگی زیادی درفضای این شبکه هستیم ، وضعیت هویت در یک فضای متغیر چگونه خواهد بود؟ آنچه که در بررسی این موضوع شایان توجه است وجود تناقض بین تنوع فرهنگی موجود در فیس بوک و فلسفه وجودی تشکیل شبکه های اجتماعی در قالب شبکه جهانی اینترنت است که یک نوع یکسان سازی فرهنگی در قالب دهکده جهانی را دنبال می کند و از طرفی لزوم توجه به هویت جوانان که به تعبیری در حال گذار از تغییر و دگرگونی به سمت ثبیت شدن است را می طلبد.
بنا به نظرکاستلزکه؛ شبکه ای شدن و از میان رفتن نظام های سنتی را باعث رشد بنیادگرایی می داند می توان اینگونه تفسیر کرد که با کم رنگ شدن نظارت ها و پیوستن افراد به جمع کاربران رسانه های نوین میزان آزادی بیان تا آنجا گسترش می یابد که ممکن است ساختارهای سنتی، ارزشها و هنجارها زیر سوال بروند و به نوعی با یک هویت شبکه ای(مجازی) روبرو هستیم با وجود این نظرات هویت فرهنگی در این فضا دارای چه تعریفی است، وضعیت باورها، ارزشها و اعتقادات گوناگون وقتی در این فضا که خود دستخوش تغییر است چگونه است و وقتی که کاربران با این تناقض ها و گوناگونی ارزشها و باورها روبرویند نسبت و رابطه هویت و فرهنگ در این فضا، تعریفی که این دو با هم در فضای مجازی پیدا می کنند و توجه به اینکه کاربرانی که در فیس بوک به تعامل و ارتباط می پردازند، آیا هویت فرهنگی خود را بروز می دهند یا آن را ترک می گویند و اینکه وقتی کاربر در فیس بوک قرار می گیرد با توجه به باورها و ارزشهای که دارد به

 تناسب فضا و فرهنگ حاکم بر فیس بوک با آن همخوان می شود، یا اینکه باورها، ارزشها و اعتقادات خود را بنا بر خاصیت، ساختار و کارکرد این فضا تغییر، نقد یا اینکه آنها دوباره برساخته و محکمتر می شود.

اما با توجه به تعاریف و نکاتی که پیشتر به آن پرداخته شد؛ آن دسته از اندیشمندانی که هویت را پدیده ای سیال و نسبی دانسته اند به این نکته نپرداخته اند که با توجه به اینکه هویت افراد از فرهنگ و همچنین هنجارها، ارزشها و باورهای افراد نیز از هویت آنها نشات می گیرد، چگونه می توان یک امر متغیر را اندازه گرفت. بنابراین تعریفی که در این پژوهش می توان به آن اتکا کرد این است که هویت فنومنی ثابت است که در گذر زمان و در بخش اجتماعی با توجه به تغییراتی که در آن رخ می دهد پدیده ای تاثیرپذیر از تغییرات اجتماعی و فناوری های نوین ارتباطی است و با توجه به نسبت میان فرهنگ و هویت، که یکی از ویژگی های فرهنگ که ثابت ولی متغیر است که منظور از این تغییرات، تغییراتی آرام و تدریجی درگذر زمان است، هویت نیز به همین ترتیب در طول زمان و با توجه به مکانهای گوناگون و به خصوص در ارتباط با فضای شبکه های اجتماعی مجازی که دارای ویژگی برتر لامکان و لازمان بودن هستند تغییر و تاثیر می پذیرد و دارای خاصیتی،انعطاف پذیر، تجمعی و به روز است. با توجه به اینکه افراد در فضای مجازی بدلیل فقدان ارتباط چهره ای می توانند بازنمایی متفاوتی از خود داشته باشند و از هویت های جعلی، بی نام و نشان و برخی دیگر از چند هویت که گاه حتی بسیار متناقض اند در یک شبکه اجتماعی استفاده کنند؛ به نظر می رسد که هویت در فضای شبکه های اجتماعی به سمت واقعی تر شدن پیش می رود و دلیل این ادعا این است که تقریبا هیچ کس مایل نیست فرد ناشناسی را درفضای فیس بوک به لیست دوستان خود اضافه کند و نیز اینکه افرادی که با هویت جعلی ورود می کنند در نهایت هویت واقعی خود را با توجه به اظهار نظرهای گوناگون در این فضا آشکار می کنند و یا اینکه امکان تشخیص هویت این افراد در طول زمان برای کاربران فراهم می شود.

• طرح و تحدید موضوع

                    با توجه به اینکه موضوع اصلی این تحقیق، بررسی وضعیت پایبندی به هویت فرهنگی اعضای شبکه اجتماعی فیس بوک است و از آنجا که علاوه بر سه عامل اصلی، کمبود زمان، بودجه و منابع انسانی (پرسنل) و همچنین گستردگی جامعه آماری ( دانشجویان) و نیز دسترسی سخت به این شبکه بدلیل فیلتر بودن آن در امر پژوهش دخیل هستند، محقق را برآن داشت تا ازمیان دانشجویان کل کشور تنها به بررسی دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های علوم انسانی دانشگاه تهران بسنده کنم. در نهایت موضوع مورد بررسی را به صورت زیر تحدید نماید:
بررسی وضعیت پایبندی به هویت فرهنگی اعضای شبکه اجتماعی فیس بوک( نمونه مورد مطالعه دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های علوم انسانی دانشگاه تهران)

• ضرورت و اهمیت تحقیق

با توجه به اهمیت و ضرورت و نیز گسترش فناوریهای جدید ارتباطی تحت عنوان رسانه های جدید جدید و به خصوص شبکه اجتماعی فیس بوک و نیز عضویت بیش از یک میلیارد نفری افراد جهان در این شبکه که لقب محبوبترین شبکه اجتماعی مجازی را به خود اختصاص داده و نیز محبوبیت این شبکه اجتماعی در میان کاربران ایرانی و به ویژه دانشجویان، بعضی دغدغه های جامعه شناختی، روان شناختی و ارتباطی از سوی صاحبنظران مطرح شده است.
طرح این دغدغه ها از سوی صاحبنظران به معنی مخالفت یا انکار بنیادین شبکه های اجتماعی نبوده. اصولا امروزه سرعت تغییرات در دنیای فناوری به قدری زیاد است که ناخودآگاه همه افراد را درگیر خود می کند و پرداختن به منظور نفی یا اثبات این فناوریها نتیجه ای جز اتلاف وقت ندارد در نتیجه، سهم بشریت از این دست پدیده ها، شاید صرفا هماهنگ شدن، بهره برداری از زوایای مثبت و اجتناب از زوایای تاریک و در یک کلام، بهینه سازی است.
شبکه های اجتماعی به طور عام و فیس بوک به طور خاص، به این گروه از پدیده ها تعلق دارند و نقش ما در قبال آنها، نه نفی است ونه اثبات. بلکه باید از این پدیده تاثیرگذار در شروع هزاره سوم، به نحو مناسب استفاده کنیم. حضور و استفاده صحیح و منطقی از تمام امکانات شبکه های اجتماعی به ویژه فیس بوک می تواند تهدیدهای اجتماعی و فردی رسانه ها و شبکه های اجتماعی را به فرصت های بی بدیلی در مقیاس فردی، خانوادگی، حرفه ای و اجتماعی بدل نماید.
کارکردهای شبکه ها و رسانه های اجتماعی در هرجامعه ای متفاوت است. در ایران در حال حاضر اکثر مخاطبین شبکه های اجتماعی، جوانان بین 18تا35 سال هستند که اکثر آنها از تحصیلات عالی برخوردارند، با توجه به عضویت زیاد و روزافزون این قشر آینده ساز و نیز دانشجویان جامعه در فضای شبکه های اجتماعی و به ویژه فیس بوک و نیز با عنایت به اینکه این فضا دارای فرهنگ خاص و متنوعی است و به تبع آن نیز این فرهنگ خاص حاکم بر فضای شبکه اجتماعی فیس بوک در فرایند شکل گیری و تثبیت هویت فرهنگی جوانان در این سنین و با توجه به روند تغییرات در جامعه اثر می گذارد و دلیل انتخاب مقطع کارشناسی این است که دانشجویان در این مقطع با ذهنیتی خالی و با آلودگی ذهنی کمتر به لحاظ سنی به کاربری مشغول می شوند و با مرور زمان و کم کم الگوی ارتباطی– فرهنگی لازم را برای خود شکل می دهند و درنهایت نیز کمبود منابع مطالعاتی در این زمینه، ضرورت پژوهش درباره این موضوع را می رساند.
4-1- اهداف تحقیق
1-بررسی بازتاب هویت فرهنگی با توجه به نشانه های فرهنگی موجود در فیس بوک
2-آشنایی با تعریف ارزشها و هنجارها در فضای فیس بوک
3-آشنایی با نحوه هویت پذیری در فیس بوک
 
5-1- سوالات و فرضیات تحقیق:
1-5-1- سوالات تحقیق

• با توجه به نشانه های فرهنگی موجود در فیس بوک، هویت چگونه برای دانشجویان شکل می گیرد؟

• فضای معنایی ارزش ها و هنجارها در فیس بوک چیست؟

• فیس بوک چه تاثیری بر بروز و بر ساخته شدن هویت فرهنگی دانشجویان دارد؟

• فیس بوک چه نوع تغییراتی را برای هویت فرهنگی دانشجویان نهادی كرده است؟

 
         2-5-1- فرضیات تحقیق

• به نظر می رسد بین نشانه های فرهنگی (شکل دهنده ی هویت) موجود در فیس بوک و وضعیت تاهل پاسخگویان رابطه وجود دارد.

• به نظر می رسد بین نشانه های فرهنگی (شکل دهنده ی هویت) موجود در فیس بوک و جنسیت پاسخگویان رابطه وجود دارد.

• به نظر می رسد بین نشانه های فرهنگی (شکل دهنده ی هویت )موجود در فیس بوک و مدت زمان عضویت پاسخگویان در فیس بوک رابطه وجود دارد.

• به نظر می رسد بین برساخته شدن هویت فرهنگی دانشجویان در فیس بوک و مدت زمان عضویت ایشان در فیس بوک رابطه وجود دارد.

 
6-1- تعریف نظری برخی مفاهیم
فرهنگ: فرهنگ عبارت است از مجموعه پیچیده ای از علوم، دانش، هنر، افکار و اعتقادات، قوانین و مقررات، آداب و رسوم و سنت ها و به طور خلاصه، کلیه آموخته ها و عادت هایی که انسان در حکم مهمترین عناصر جامعه اخذ می کند.
     هویت: اسم عربی و به معنای تشخص است. همین معنا بین متكلمین مشهور است( لغتنامه دهخد ا(. هویت فرایند پاسخگویی آگاهانه هرفرد به یک دسته سوالات در مورد خودش است؛ از گذشته اش که او چه کسی است، کجا بود، چه بود، چه هست و به چه قبیله، نژاد یا ملت تعلق دارد، منشا ابتدایی و اصلی اش کجاست و در تمدن جهان چه نقشی داشته است(باوند،1377).
     هویت فرهنگی: هویت فرهنگی احساس تعلق و همبستگی به جامعه وفرهنگ آن است. به گونه ای که در رفتار اعضاء تأثیر گذارد و این رفتار درمقابل هنجارها و ارزشهای جامعه، احساس تعهد وتکلیف کند و در امور مختلف آن مشارکت جوید. انتظارات جامعه را از خود پاسخ دهد و در مواقع بحرانی سرنوشت جامعه و غلبه بر بحران برای اومهم باشد(علیخانی،201:1383).
     شبکه اجتماعی: شبکه‏های اجتماعی از گروه‏هایی عموماً فردی یا سازمانی تشکیل شده که از طریق یک یا چند نوع از وابستگی‏ها به هم متصل‏اند و در بستر یک جامعه اطلاعاتی پیچیده، کارکرد مؤثر شبکه همگرا را تصویر می‏کنند و موفقیت و محبوبیت روزافزون آنها به دلیل داشتن رنگ و بوی اجتماعی است.
     فیس‏بوك: یک سایت اجتماعی است كه توسط سازنده جوان خود مارك زاكربرگ[1] در چهارم فوریه سال 2004 راه‏اندازی شد. این سایت هم‏اكنون از نظر تعداد كاربران عضو و نیز از نظر كارشناسان در زمینه سایت‏های اجتماعی، برتر از مای اسپیس و امثال آن و در حقیقت در زمینه كاری خود، سایت شماره 1 جهان محسوب می‏شود.

هر نوع فعالیتی در فرایند اجرای خود با احتمال وقوع حوادث و یا مخاطراتی رو به رو می‌باشد كه حاصل آن می‌تواند از برآورده شدن نتیجه و یا بازده مورد انتظار جلوگیری كند. بنابراین احتمالی را كه موجب گردیده تا بازده مورد نظر حاصل نشود ریسك می‌نامند. این امر اشاره به وضعیت ناخوشایندی دارد كه ممكن است یک فرد و یا سازمان در معرض آن قرار گرفته و درصد احتمال وقوع نتیجه منفی را بالا ببرد و باعث به وجود آمدن زیان گردد. افراد و سازمان­ها جهت دستیابی به اهداف مورد نظر خویش لزوماً به مدیریت ریسک پرداخته و متناسب با هدف و امکانات خویش راهبرد متناسب را جهت تسلط بر شرایط در پیش می­گیرند. در این بین بیمه به عنوان یک ابزار مدیریتی به معنای انتقال زیان احتمالی ناشی از ریسک، از یک موجودیت حقیقی یا حقوقی در مقام بیمه­گذار در ازای پرداخت حق­بیمه به بخشی که بیمه­گر نامیده می­ شود؛ جهت کسب امنیت خاطر و پشتوانه مالی، مؤثر خواهد بود. بیمه­کردن به عنوان یک تکنیک انتقال ریسک، راهبردی قابل

 اتکا و مؤثر است که مورد استفاده وسیع قرار می­گیرد. این استراتژی ممکن است توسط متصدّی خصوصی و یا دولتی اداره شود. بیمه تحت قرارداد طرفینی و خصوصی و مشتمل بر جنبه­ بازرگانی و تجاری، با همان اصول و ارکان متعارف، در دایره­ی ارتباطات اقتصادی بین ­المللی به کشورهای مسلمان هم راه یافته است و از آنجا که طبق اعتقاد مسلمانان لازم است تمام عناصر رفتاری انسان مکلّف در چارچوب اصول و قواعد شرعی آنالیز و طبق دستورالعمل­های موجود در آموزه­های کتاب و سنّت صورت گیرد؛ بیمه به عنوان یک تعامل اقتصادی برای طرفین قرارداد بر منابع فقهی عرضه و مورد اظهار نظر فقهای مسلمان قرار گرفته است و فتواهای متفاوتی راجع به آن صادر شده است، در همین راستا موافقان و مخالفان هر یک استدلالاتی را جهت توجیه نظر خود ارائه داده­اند. گروه مخالف که عمدتاً از فقهای عامّه هستند طرح تکافل را جهت پاسخگویی نیاز مسلمانان به بیمه در مالیه اسلامی گنجانده­اند و ادعا کرده ­اند که این طرح علاوه بر کارآیی اصلی (بیمه­گری)، از عناصر غیر شرعی بارز در سازوکار بیمه­ی متعارف مبرّی و به دلیل اینکه با عدالت و تعاون به عنوان ارزش­های اسلامی همسو می­باشد، شرعی است. به دلیل استفاده­ی وسیع جمعیت مسلمان از بیمه، بررسی مشروعیت این ابزار مالی در قالب متعارف و نیز اسلامی، از اهمیت شایان توجهی برخوردار است. پژوهش پیش­رو جهت ارائه طرحی جامع از تحلیل فقهی ساختار و الگوی بیمه­ای متعارف و تکافل در اقتصاد اسلامی با رویکردی تطبیقی بین آراءِ اندیشمندان اسلامی انجام شده است.

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

:
انسان ها در حالی به قرن بیست و یکم گام نهاده اند که ارتباطات جهان را تسخیر کرده و کتاب، رایو، فیلم و ماهواره و اینترنت به گونه ای احوال آنها را به همدیگر پیوند داده است که برای زیستن به دنبال شیوه ها و ابزار های جدید هستند.
یکی از دستاورد های عصر ارتباطات آگاهی یافتن مردم از باور های دینی و گرایش های دینی دیگران است که با از میان رفتن سد ها و فاصله ها بیشاز هر زمان دیگری با ادیان و مذاهب دیگر آشنا هستند. (توفیقی ، حسین: 1390)
بشر امروزی به ویژه نسل جوان به مدد رسانه های نوین ارتباطی، شیوه های متفاوتی را جهت حفظ رابطه ی خود با دوستان و آشنایان، برقراری رابطه های جدید و انتشار افکار تجربه می کند.آدمی قدرت این ابزار های ارتباطی را به منظور تامین نیاز های ارتباطی خود به خدمت گرفته است.
سایت های شبکه ی اجتماعی، از جمله رسانه های نوینی هستند که بستر مناسبی برای حفظ روابط آفلاین، ایجاد روابط آنلاین و بسط دادن این روابط به زندگی واقعی فراهم کرده اند.
نتایج تحقیقات نشان داده است که سبک ها و رفتار های ارتباطی کاربران سایت های شبکه اجتماعی از فرهنگ ها و ملل مختلف، به دلیل نگرش ها و ارزش های فرهنگی متفاوت فرق دارد. به عبارت دیگر افراد تحت تاثیر فرهنگ های حاکم در جامعه در جامعه ی خود دست به رفتار های ارتباطی در شبکه های اجتماعی آنلاین می زنند.
تكنولوژی‌های نوین ارتباطی که به واقعیت انکارناپذیر زندگی بشر امروز تبدیل شده است دنیای نوینی را رقم زده که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی از مصداق مهم آن هستند.تکنولوژی های امروز که در عرصه های مختلف نمود خود را به نمایش گذاشته ابعاد مختلف زندگی انسان را در عرصه های دینی ، اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی و … تحت تاثیر قرار داده است.
اصولا فناوری همواره زندگی انسان ها را تحت تاثیر قرار داده و بهره برداری از آن هم موجب سادگی امور و در ابعاد گسترده آن استفاده موجبا شکل گیری ابعاد پیچیده اجتماعی و فرهنگی می شود.
اختراع خط، تكنولوژی چاپ، تلگراف، تلفن و تكنولوژی كامپیوتر را می‌توان در همین راستا ارزیابی كرد؛ چرا كه هر‌یک به نوبه خود با تغییراتی كه به‌همراه آوردند، باعث دگرگونی در زندگی بشر شدند. رسانه‌های نوین اطلاعاتی و در رأس آن اینترنت ، موجب نوسازی فرایندهای اجتماعی است . این تکنولوژی تمام جنبه‌های زندگی مردم را تحت الشعاع قرارداده است. (جهانگرد، 1384: 3)
هرچند که انسان‌ها به طور معمول در مقابل هر گونه تغییری مقاومت می‌کنند ولی باید این مهم را پذیرفت که مواجهه با این تغییرات گریزناپذیر است و این مقاومت‌ها نیز شکسته‌خواهد شد و به همین علت باید همواره خود را برای این تغییرات که به سرعت و شتابان نیز صورت می‌پذیرد، آماده کرده و با یک شناخت خوب نسبت به میزان تأثیر هر یک از این تغییرات، اثرات سوء آن را به حداقل ممکن برسانیم. ُ
با رشد شتابان تكنولوژی‌های ارتباطات و اطلاعات، به ویژه اینترنت و انتقال پرشتاب فعالیت‌ها به زندگی فردی و جمعی انسان؛ فضاهای سایبر و محیط‌های مجازی، اهمیتی روزافزون یافته و مجازی شدن را به نیروی محرك تغییر محیط زندگی انسان و از آن مهم‌تر به عامل اصلی تغییر الگوهای فكری و رفتاری و به معنایی دقیق‌تر “وجود انسان” تبدیل كرده‌است. ( اوحدی، 1380: 9 )
همان‌طور كه جامعه شناس انگلیسی، آنتونی گیدنز[1] ( 1999 ) یاد‌آور می‌شود، هرچه این تغییرات نه‌تنها ” در بیرون از اینجا ” اتفاق می‌افتد بلكه ” در اینجا نیز اتفاق می‌افتد – در خانه‌هایمان و درون سرهای ما -، و در اینكه ما چگونه دنیا و جایی كه در آن هستیم، می‌بینیم. بنابراین، ما همه مسؤولیم تا در مورد تجربیاتمان از این تغییرات فرهنگی بیاندیشیم و بحث كنیم. واقعیت این است كه نمی‌توان نسبت به این تغییرات بی‌تفاوت بود. بنابراین مهم است كه بدانیم كه چگونه این تغییرات می‌تواند تعاملات انسانی هر روزه‌ی ما را تحت تأثیر قرار دهد. مهم‌تر اینكه برای تمام كسانی‌ كه وارد دنیای كار می‌شوند لازم است تا نظرات خردمندآن‌ های راجع به اینترنت داشته باشند.
( تربتی،1389:12)
کشورهای جهان سوم و در حال توسعه مثل ایران نیز در مسیر رشد تکنولوژیک خود همواره تحت تاثیر این شرایط بودند. از زمان حکومت قاجار و شکست ایران در مقابل قشون روس نیز بکارگیری از فناوری ها در عرصه های مختلف به مقوله اساسی در تحولات سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانی تبدیل شد.
رشد روزافزون سواد و افزایش مهاجرت های ایرانیان به کشور های اقلیم فرنگ زمینه و بستر روزافزون استفاده از فناوری های جدید و همچنین درک دستاوردهای ان سامان در زمینه استفاده از قانون و زندگی و سیاسی و اجتماعی مردم اروپا در بلند مدت، منجر به تغییر ذائقه‌ی ارتباطی عموم جامعه می‌شود.
اندیشمندان و صاحب نظران علوم اجتماعی و ارتباطات بر این باورند كه تركیب و همگرایی، فن‌آوری‌های ارتباطاتی و تجدید ساختار نظام سرمایه‌داری در دهه‌ های اخیر، سبب گشایش مرحله‌ی تازه‌ای در تاریخ جوامع بشری شده‌است. مرحله‌ای كه با اصطلاحاتی نظیر جامعه فراصنعتی[2]، جامعه شبكه‌ای[3]، جامعه اطلاعاتی[4]، جامعه پست‌مدرن[5]، جامعه مجازی[6] و امثالهم توصیف و تبیین شده است. “ویژگی‌های این جامعه نو را می‌توان پدیده‌هایی از جمله اقتصاد اطلاعاتی جهانی، هندسه متغیر شبكه‌ای، فرهنگ مجاز واقعی، توسعه حیرت انگیز فناوری‌های دیجیتال، خدمات پیوسته و نیز فشردگی زمان و مكان، برشمرد”     ( كاستلز، 1380: 15 )
در سال‌های اخیر “شبکه‌های اجتماعی مجازی” با سرعتی بینظیر گسترش یافته‌اند. پایگاه‌های مجازی مای اسپیس فیس بوک[7] ، فیس بوک[8] ، فایو های[9] ، فرندستر[10] ، یوتیوب[11] ، فیلکر[12] ، اورکات[13] و تویتر[14] مشهورترین این شبکه‌ها هستند که فضایی جذاب را برای ارتباط شبکه‌ای در فضای مجازی میان کاربران اینترنت و عمدتاً از نسل جوان، فراهم آورده و در مدت زمانی کوتاه به سرعت رشد کرده‌اند. به عنوان مثال FaceBook با توجه به اعلام خبرگزاری ایسنا تا سپتامبر سال 2012 بیش از یک میلیاردکاربر فعال دارد.(ایسنا، 09/09/1391)
شبکه‌های اجتماعی گرچه به نظر می پاید از ابزارهای ساده برای نوشتن و به اشتراک گذاری اطلاعات بهره می برند ولی از چنان جذابیت و تاثیرگذاری در دنیای مدرن برخوردار هستند که میلیون ها نفر هر هفته و هر ماه به برای استفاده از این جذابیت ها و خدمات متقابل به عضویت آنها در می آیند.
بی‌شك شبكه‌ی اجتماعی فیس‌بوك را می‌توان مهمترین شبكه‌های اجتماعی دانست که بیش از سایر شبکه ها در خدمت کابران اینترنتی قرار گرفته است . این شبکه چنان تاثیر عمیقی برای کاربران بجا گذاشته است که حضور در آن به به نوعی کلا و وجاهت اجتماعی در بین نخبگان و همچنین عامه مردم تبدیل شده است و یكی از راه‌های برقراری ارتباط با دوستان، همكاران و آشنایان می‌باشد.
با نفوذ بیشتر این شبكه در بین ایرانیان هر چند در ابتدا با تقویت ابعاد عاطفی و احساسی بیان شده بود، اما از طریق و نوع رویه خود

 شبكه‌ی فیس‌بوك می‌توان حدس زد كه تغییراتی در این رویه انجام‌گرفته و خواهدگرفت. شركت فیس‌بوك با ورود كاربران ایرانی، افغانی و تاجیكی تصمیم به اضافه كردن زبان فارسی به جمع زبآن‌ های این سایت گرفت، هر چند كه هنوز در جمع كاربران فارسی‌زبان كمتر استفاده می‌‌گردد(مزینانی، کاظم 1389 دانشگاه سوره).

یكی از مهم‌ترین ابعاد زندگی انسان كه از این پدیده تأثیرات عمیقی را پذیرا خواهد شد، بعد دینی و گرایش دینی است. دین[15] یكی از مهم‌ترین مسائل جوامع می‌باشد. بی‌گمان می‌توان گفت كه دین از نیازهای روانی انسان و پیش‌نیاز هر گونه زندگی جمعی است.
از سوی دیگر امروزه جنبه‌های گوناگون مسأله‌ی دین از سوی متفكران و نظریه‌پردازان اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. شرایط كنونی ارتباطات جهانی، توسعه و رشد تكنولوژی‌های مختلف، رویارویی مداوم فرهنگی و … سبب شده است كه مسأله‌ی هویت در ابعاد مختلف به موضوعی كانونی در بررسی‌های اجتماعی تبدیل شود. انقلاب اطلاعات و گسترش روز افزون تکنولوژی های ارتباطاتی نظیر شبکه های ماهوارهای و اینترنتی تاثیرات بسیاری بر شئون اجتماعی،فرهنگی ،سیاسی و اقتصادی در جوامع جدید گذاشته است به نحوی كه بسیاری از اندیشمندان همچون امانوئل كاستلز و یا فرانك وبستر از پدیده ای به نام جامعه شبكه ای در دوره معاصر یاد كردند.
در این میان، شبكه‎‎‌های اجتماعی مجازی كه نسل جدیدی از وب سایت‌های اینترنتی هستند،كاربران اینترنتی را حول محور مشتركی به صورت مجازی گرد هم جمع كرد و جوامع آنلاین را تشكیل داد.
شبكه‎‎های اجتماعی زیادی با موضوعاتی از قبیل انگیزه‎‎های حرفه‎ای و شغلی، دوست­یابی، علایق مشترك در حوزه‎‎های مختلف (سینما، ورزش، موسیقی)، زبان مشترك، ملیت مشترك، دین مشترك و غیره در فضای مجازی فعال هستند و هر كدام میلیون‏‎ها كاربر اینترنتی را جذب كرده اند. آمار‎های مربوط به رفتار كاربران اینترنتی نشان می دهد، گرایش به سایت ‎های شبكه اجتماعی در سراسر دنیا همچنان رو به رشد است و این سایت‌‎ها در آینده فضای مجازی و حتی فضای بیرون از نت نقش بیشتری خواهندداشت.
اما آنچه باعث شده است، چنین موضوعی در این مجال بررسی شود،آن است که این شبكه‎‎های اجتماعی در سال­‎های اخیر در زندگی آنلاین و آفلاین كاربران اینترنتی آن‎چنان تأثیرگذار بوده‌اند كه شكل‌‎های ارتباطات اجتماعی نیز از این رسانه‎‎های جدید تأثیر پذیرفته است. بهره گیری از این شبکه ها توسط معترضان سیاسی، اجتماعی، زیست محیطی، حقوق بشر و …آن را از ابزاری که فقط کارکرد تفریحی و دوست یابی داشته، خارج ساخته است و به ابزاری برای پیگیری نیازهای مهم زندگی بشری تبدیل کرده است.
از این رو، مطالعه علمی درباره شبكه‎‎های اجتماعی در مراكز دانشگاهی و پژوهشی مورد توجه قرار گیرد. در كنار دانشكده‎‎های علوم كامپیوتری كه نخستین كار‎های پژوهشی درباره شبكه‎‎های اجتماعی در آن‎‎ها آغاز شده است، مباحث مربوط به شبكه‎‎های اجتماعی در حوزه‎‎های علوم سیاسی، علوم اجتماعی، علوم ارتباطات، روان شناسی، مطالعات فرهنگی و غیره مورد توجه قرار گرفته است.
از جمله مسائل اساسی شکل دهنده زندگی هر انسانی، داشتن تعریفی از خود، از معنای زندگی، هدف در زندگی و… است و با نگاهی اجمالی به معارف دینی می‌بینیم که یكی از کارکردهای اصلی دین در زندگی این است که با دادن جهان‌بینی الهی، معنا و هدف نهایی زندگی را برای انسان تبیین می‌کند و غایت مسیر حرکت او را نشان می‌دهد. حال اگر معنا و غایت زندگی فرد بر اساس جهان‌بینی دینی شکل گرفت، دیگر ابعاد زندگی فرد مثل ( شغل، جنسیت و…) به عنوان واسطه‌های دستیابی به آن هدف و در راستای آن معنا و غایت نهایی، جهت‌دهی خواهدشد. وقتی فرد، جهان‌بینی الهی پیدا می‌کند و مبداء و مقصد خود را می‌داند و پی می‌برد که برای چه آفریده شده‌است و غایت آفرینش او چیست؛ می‌تواند در مورد سایر مسائل زندگی بهتر تصمیم بگیرد. بنابراین، به‌نظر می‌رسد زندگی دینی در مرتبه‌ای بالاتر از سایر ابعاد زندگی قرار دارد و می‌تواند در شکل‌گیری سایر ابعاد هویتی فرد، نقش اساسی ایفاکند.
شاید بتوان گفت، گرایش دینی و همچنین هویت دینی از مهم‌ترین عناصر ایجادكننده‌ی همگنی و همبستگی اجتماعی در سطح جوامع است که طی فرایندی با ایجاد تعلق خاطر به دین و مذهب در بین افراد جامعه، نقش بسیار مهمی در ایجاد و شكل‌گیری هویت جمعی دارد و به عبارتی عملیات تشابه‌سازی و تمایزبخشی را انجام می‌دهد. به طور مثال دین اسلام و مذهب شیعه، به طور هم‌زمان ضمن ایجاد تشابه دینی در بین افراد جامعه‌ی ایران، آن‌ ها را از سایر ادیان جدا می‌سازد. در جامعه‌ی ایران برخلاف سایر جوامع (که به دنبال حاشیه‌ای کردن دین و برانداختن دینداران از اریکه قدرت و منزوی کردن آنان هستند)، با بهره گرفتن از نیروی مذهب در پنج قرن گذشته، حداقل سه انقلاب تمام‌ عیار را سامان داده‌اند. نخستین حرکت‌ها در سال 880 شمسی با انقلاب صفویان برپایه‌ی مذهب تشیع، دومین حرکت در سال 1285 شمسی با رهبری علمای طراز اول شیعه در انقلاب مشروطه و آخرین هم در انقلاب اسلامی سال 1357 شمسی با رهبری و هدایت مرجعیت شیعی شکل گرفت. (گودرزی، 1387: 50 )
در جامعه‌ی ما با توجه به آمار ارائه شده از سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 از سوی مرکز آمار ایران به دلیل آنكه جوانان (علی‌الخصوص دانشجویان) درصد بالایی از جمعیت كشور را تشكیل می‌دهند؛ این مسأله در رابطه با این قشر فرهیخته و آینده‌ساز كشور اهمیتی دو چندان می‌یابد؛ چرا كه چنین قشری در هر جامعه‌ای به لحاظ برخورداری از توان و انرژی فراوان قادر است تأثیر تعیین‌كننده‌ای بر آینده‌ی جامعه بگذارد.
اینترنت نیز یک پیشرفت مثبت در زندگی انسان ها بوده است. با ورود آن ارتباطات آسان تر شده است و انواع خدمات به وسیله آن صورت میگیرد. ما اسلام رو به عنوان دینی موافق با پیشرفت و علم قبول کردیم پس اسلام با اینترنت مخالف نیست.
اینترنت نیز به عنوان یک دنیای مجازی وجه های مثبت و منفی بسیاری دارد که اگر بخواهیم مقایسه کنیم در نهایت به نتیجه ای هم نمیرسیم چون معیارها متفاوت است.
مسئله جالبی که میتوان عنوان کرد این است که هرچه به جلوتر می رویم مشخص شدن افراد با ایمان به خدا و دین بیشتر می شود.
اینترنت به عنوان یک دستاورد بزرگ به افراد امکان انواع فعالیت ها را میدهد ، افرادی به دنبال یادگیری هستند و برای آموختن به سراغ اینترنت می روند و افراد دیگر با هدف تفریح و یا کار و سرگرمی به چت می پردازند پس در اصل میتوان اینترنت را به عنوان یک آزمایش برای انسان ها در نظر بگیریم.
مجتبی عباسی قادی در كتاب “تاثیر اینترنت بر هویت ملی”، دیدگاه صاحب‌نظران و اندیشمندان را در خصوص اثرات و تبعات ناشی از اینترنت به طور عام و تأثیرات هویتی آن به طور خاص، به سه دسته کلی تقسیم کرده‌است: دسته‌ی اول که دیدگاه آن‌ ها به جبرگرایی معروف است، اینترنت را ساختاری عینی و بیرونی و متصلب فرض می‌کنند که در چارچوب آن ذهنیت افراد شکل می‌گیرد و کاربران آن را در سیطره‌ی خود قرار می‌دهند و جبری را بر آن‌ ها تحمیل می‌کنند. دسته‌ی دوم که دیدگاه آن‌ ها به اراده‌گرایی معروف است، اینترنت را صرفاً به عنوان یک رشته امکانات محض در جهت تواناسازی فرد برای گردآوری انبوه اطلاعات و رشد کثرت‌گرایی می‌دانند. و بالاخره دسته‌ی سوم که دیدگاه آن‌ ها به تکنورئالیسم معروف است، رویکرد بینابینی دارند؛ یعنی آن‌ ها در عین اینکه ابعاد هستی شناختی فن‌آوری اینترنت را نادیده نمی‌گیرند، اما معتقدند که این فن‌آوری تعیین کننده‌ی نهایی نخواهد بود. به بیان دیگر، آن‌ ها در عین اینکه ظرفیت‌ها و توانایی‌های اینترنت را در نظر دارند، به آزادی عمل کاربران نیز توجه دارند.
ابزار و وسایل ارتباطی همچون کامپیوتر، اینترنت و شبکه های اجتماعی امکانات جدیدی فراهم کرده است که می توان از آن برای تبلیغ دین استفاده کرد.
بر اساس نظرسنجی موسسه بین المللی نظرسنجی زاگبی که به سفارش کلیسای کاتولیک درباره میزان معتقدان به مذهب انجام شده است، در طول پنج سال گذشته میزان افرادی که به خدا و مذهب و پیغمبر اعتقاد دارند، چهار درصد افزایش یافته است.(سخنرانی، دکتر پارسا عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت، 1390)
بر اساس همین نظرسنجی حجم مطالب مربوط به امور متافیزیک در مطالب آنلاین در چهار سال اخیر تقریبا سی درصد افزایش یافته است و خلاصه اینکه نمی توان گرایش روز افزون استفاده از مباحث مذهبی را در فضای واقعی، وب و ماهواره ای انکار کرد.
برخی از افراد با بهره گرفتن از این فضا به تحریف مباحث و مبانی دینی می پردازند، از این رو لازم است، علما و طلاب در این فضا حضور یابند و به مقابله با این تحریفات بپردازند.
از طریق فیس بوک به میزان زیادی از اطلاعات درباره استفاده کنندگان این سایت به ویژه در جهان عرب و اسلام استفاده می شود ولی بر اساس دیدگاه کارشناسان مسائل اجتماعی این امکانات و اطلاعات و به اشتراگ گذاری اطلاعات از طریق این سایت و ساینت های مشابه با چه هدفی صورت می گیرد.
هر کسی با امکانات فیس بوک آشنا باشد، از این که این امکانات به صورت رایگان در اختیار افراد قرار می گیرد متعجب می شود، از این رو به راحتی می توان دریافت پشت این ظاهر زیبا و فریبنده اغراض دیگری وجود دارد.
وقتی که کاربر روبروی شما درباره مسایل به عنوان مثال جنس مخالف با شما صحبت می کند بنابراین نمی توان به وی شبهه سیاسی داد از این رو فضا کاملا برای هرگونه جاسوسی آماده است. این درحالی است که دست اندرکاران چنین سایت های شبکه‌ای از این گفتگو به عنوان ابزاری برای رسوخ در درون روان انسان مقابل خود استفاده می کند.

مسیحیت و اسلام از لحاظ پیروان در شمار بزرگترین ادیان هستند. در این دو دین تمامی فرق و مذاهب از گذشته تا به امروز سعی در نمایش حقانیت خود داشته اند و در این مسیر مهمترین ابزار اثبات حقانیت از خلال کتاب مقدس و متون دینی بوده است. نقش پر رنگ کتاب مقدس در هر دینی بر کسی پوشیده نیست و به بیانی جامع می­توان مدعی شد که کتاب مقدس ستون محوری خیمه هر دینی است.

بنابر این، تحقیق در زمینه کتب مقدس و مفاهیم مورد استفاده در این کتب از اهمیت بسزایی برخوردارند. این نکته وقتی دارای اهمیتی دوچندان می­گردد که دین پژوهان واژه یا مفهومی مشترک را در چند کتاب مقدس مشاهده کنند. زیرا این مساله این سوال را در اذهان می­پروراند که با وجود مفاهیم مشترک حقانیت از آنِ کیست؟ و یا اینکه چگونه دو یا چند متن مقدس که هر کدام مدعی هستند که منحصرا از سوی خدا آمده­اند با دیگر متون مشابهت دارند؟ با توجه به این مسالهافتن موارد و مفاهیم مشابه در این کتب و نیز واکاوی و بررسی معانی آنها امری مطلوب و بلکه مورد نیاز است.

علاوه بر اینکه تحقیق در این زمینه راه را بروی تکرار جنگ­های صلیبی و برخوردهایی از این دست قطعا بسته و یا ناهموار می­ کند. از سویی دیگر برای گفتگوهایی مانند گفتگوی تمدن­ها و ادیان، اساسی­ترین نیاز، شناخت ادیان از مفاهیم مورد بحث و چالشی­ای است که بکار می­برند.

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است