بخش صنعت نفت و گاز و پتروشیمی کشور به عنوان بخشی كه بالاترین نرخ مشاركت را در تحقق رشد تولید و صادرات را داشته و نیز بیشترین سهم در نرخ رشد اقتصادی را بر عهده خواهد داشت، كانون مهمی برای توجه و برنامه‌ریزی در برنامه های توسعه ای، تلقی می‌شود. گستره فعالیت بنگاه های مرتبط با صنعت ذکر شده در پهنه سرزمین، درهم‌تنیدگی فعالیت­های این حوزه با فعالیت­های بازرگانی و اقتصاد مناطق، سهم فزاینده و مسلم در صادرات كشور، نقش كلیدی در بخش اشتغال­زایی برای جمعیت جویای كار بطور اعم و همچنین دانش‌آموختگان دانشگاهی بطور اخص و ده‌ها عامل مهم دیگر، موید نقش كلیدی صنعت نفت و صنایع وابسته به آن می باشد.

تمامی کشورها به دنبال بهره­وری و کارایی حداکثری از منابع و امکانات مالی، فنی و نیروی انسانی خود می باشند. بی­شک سرمایه ­گذاری سرمایه ­های ملی و سازمانی در حوزه های مناسب صنعت، تاثیرات بسزایی در رشد و آبادانی یک کشور، ایفا خواهد نمود. با توجه به تغییر فضای کسب­و­کار در جهان و رقابتی شدن روز افزون توجه و تمرکز بر روش­های مبتنی بر دانش در عرصه مدیریت افزایش یافته است و بر همین اساس توجه به این مقوله در صنایع راهبردی نیز بیشتر شده است .یکی از این حوزه های راهبردی استفاده دقیق و به موقع از اطلاعات در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و به خصوص صنعت پتروشیمی به عنوان یکی از حلقه های مهم ارزش افزوده صنعت نفت و حلقه اصلی جلوگیری از خام فروشی منابع کشور است. صنایع پتروشیمی ایران به عنوان یکی از صنایع راهبردی ایران همواره در صدر توجه برای بکارگیری فناوری­های نوین بوده ­اند. در سال­های اخیر با توجه به پیاده­سازی نمونه­های موفق و ناموفق از پروژه­ های برنامه ­ریزی منابع سازمان[1] در شرکت­های پتروشیمی ایرانی مسأله شناخت عوامل موفقیت این پروژه ها در کانون توجه قرار گرفته است. نظر به اهمیت سیستم یکپارچه سازمانی برای موفقیت، بقا و رشد سازمان‌ها، هدف این پژوهش شناسایی و بررسی عوامل بحرانی موفقیت پروژه پیاده سازی برنامه ریزی منابع سازمان در شرکت­ پلیمر آریاساسول است. در فصل حاضر، ابتدا به شرح و بیان مسأله پژوهشی پرداخته خواهد شد. سپس ضرورت و اهمیت تحقیق بیان می‌شود و اهداف پژوهش ارائه می‌گردد. براساس اهداف طرح شده، سوالات پژوهش بیان می‌گردد. در انتها نیز روش تحقیق، قلمرو تحقیق و ساختار تحقیق بیان می گردد.

1-2- بیان مسأله

سیستم­های اطلاعاتی کارا و یکپارچه که بتوانند همه فعالیت­ها و وظایف موجود در یک سازمان را تحت پوشش قرار داده و اطلاعات لازم و ضروری را به­موقع در اختیار استفاده­کنندگان آن قرار دهند، از ابزارهای مفیدی هستند که سازمان­ها برای افزایش قابلیت­های خود، بهبود عملکرد، تصمیم ­گیری بهتر و دستیابی به مزیت رقابتی از آن استفاده می­ کنند. شاید یکی از جامع­ترین سیستم­های اطلاعاتی[2] موجود که در سال­های اخیر به طور گسترده­ای مورد استفاده قرار گرفته، سیستم برنامه ­ریزی منابع سازمان باشد. ظرفیت ERP در یکپارچه­سازی فرایندهای سازمان و اطلاعات حوزه های عملکردی مختلف از طریق یک پایگاه­داده متمرکز، باعث گردیده است که صاحب­نظران، این سیستم­ها را به عنوان پیش نیاز موفقیت در قرن بیست و یکم معرفی کنند [33].

سیستم ERP عبارت است از مجموعه منسجمی از برنامه ­هایی که برای پشتیبانی از فعالیت­های اصلی سازمان نظیر تولید، مالی و حسابداری، فروش و بازاریابی و منابع انسانی به کار گرفته می­ شود. سیستم ERP قسمت ­های مختلف سازمان را در توزیع و تسهیم اطلاعات و دانش، کاهش هزینه ها و بهبود مدیریت فرایندهای کسب­و­کار یاری می­دهد ‏[12].

پیاده سازی سیستم­هایERP  زمان و منابع قابل توجهی را از سازمان می­گیرد [68]. نمونه های زیادی از شكست پروژه های برنامه ریزی منابع سازمان با وجود سرمایه گذاری بالا گزارش شده است [42].

ارائه دهندگان سیستم­های برنامه ریزی منابع سازمان ادعا می­ کنند که محصول آنها بارها آزمایش شده و تحت تجربیات فراوان ایجاد گردیده است و این مهم آنها را قادر می­سازد که راه­ حل­های فوق­العاده­ای را برای بخش­های مختلف صنعت و خدمات ارائه کنند. این واقعیت در بسیاری از سازمانها ملموس است، اما تجارب نشان می­دهد این محصولات در بسیاری دیگر از سازمانها نتوانسته ­اند آن­گونه که باید مفید و کارگشا باشند، بنابراین پرداختن به عوامل موفقیت سیستم­هایERP  در سازمان­های مختلف از چالش­های مهم محققان از زمان پیدایش ERPبوده است [46].

در سال­های اخیر سیستم­های برنامه ­ریزی منابع سازمان مورد توجه سازمان­های ایرانی قرار گرفته­اند. به این منظور بسیاری از سازمان­های بزرگ و متوسط کشور، پروژه­ هایی برای انتخاب و پیاده­سازی ERP اجرا نموده ­اند. این پروژه­ ها در مسیر اجرا با مشکلات و چالش­هایی مواجه بوده و در برخی موارد نیز شکست خورده­اند ‏[19].

صنایع پتروشیمی ایران به عنوان یکی از صنایع راهبردی ایران همواره در صدر توجه برای بکارگیری فناوری­های نوین بوده ­اند. در سال­های اخیر با توجه به پیاده­سازی نمونه­های موفق و ناموفق از پروژه­ های برنامه ­ریزی منابع سازمان در شرکت­های پتروشیمی ایرانی مسأله شناخت عوامل موفقیت این پروژه ها در کانون توجه قرار گرفته است. مسأله اصلی این تحقیق شناسایی، بررسی و رتبه ­بندی عوامل موثر در موفقیت پروژه­ های پیاده­سازیERP  در شرکت پلیمر آریاساسول است.

[1]  Enterprise Resource Planning (ERP)

[2]  Information System (IS)