رشته صنایع غذایی
با موضوع :
بررسی طرح جایگزینی عرقیات سنتی گازدار بجای نوشابه‌های غیرالكلی گازدار
برای رعایت حریم خصوصی اسامی استاد راهنما،استاد مشاور و نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد
یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است
كلیاتی در مورد نوشابه‌های غیرالكلی گازدار:
مواد تشكیل دهندة نوشابه‌های غیرالكلی گازدار عبارتند از: عصاره، آب، شكر، گازكربنیك، اسانسها، مواد پایداركننده، رنگهای مجاز خوراكی و اسیدهای خوراكی.
نوشیدنی‌های غیرالكلی را برا اساس منشاء مواد اولیه بصورت زیر تقسیم‌بندی می‌كنند: آبهای آشامیدنی- آبهای درمانی- شیر بعنوان نوشابه‌های گازدار از مواد مصنوعی و نوشابه‌های گازدار از مواد گیاهی كه نوع اخیر رایج‌ترین نوشیدنی در صنعت نوشابه‌سازی می‌باشد. این نوشابه ها از عصاره‌ها و اسانسهای طبیعی گیاهی، به همراه فاكتورهای دیگر ساخت نوشابه تهیه می‌گردند. نوشابه‌هائی كه از اسانسهای طبیعی تهیه می‌شوند از نطر كمی، مقدار قابل توجهی هستند. اسانسهای طبیعی مواد استخراجی از میوه‌ها و یا گیاهان رایحه‌دار مانند دارچین، زنجبیل و غیره می‌باشند.
عصاره را از میوه‌های رسیده سالم و توسط روش های مكانیكی تهیه می‌كنند و یا از گیاهان خشك و پودر شده توسط حلال استخراج می‌نمایند.
آب مورد نیاز در صنعت نوشابه‌سازی، پس از انجام عملیاتی بر روی آب آشامیدنی شهر مورد مصرف قرار میگیرد. این آب باید بدون رنگ، شفاف، بدون بو و عاری از میكروارگانیزمها بوده و سختی آن بیش از ppm 300 نباشد.
در صنعت نوشابه‌سازی از مواد شیرین كننده مانند شكر، قند انورت دكستروز، فروكتوز، شكر مایع و در بعضی موارد از مواد شیرین كننده مصنوعی استفاده میشود. در كشور ما استفاده از مواد شیرین كنندة مصنوعی مجاز نمی‌باشد. شكر مایع و سیروپ گلوكز با تكامل روش صنعتی هیدرولیز نشاسته اهمیت اقتصادی زیادی پیدا كرده‌اند. قند انورت نیز نوعی شربت شكر می‌باشد كه در اثر حرارت دادن ساكارز در حضور اسیدها و یا آنزیمها و تبدیل به گلوكز و فروكتوز تهیه می‌گردد. از شیرین‌كننده هایی كه دارای 42 درصد فروكتوز و 51 درصد دكستروز می‌باشند نیز در صنعت نوشابه‌سازی استفاده میشود این مایع قندی در مقابل تخمیر میكروبی دارای مقاومت و قدرت بیشتری نسبت به سایر شیرین كننده‌ها در طول نگهداری و انبارداری می‌باشد.
از مهمترین مواد شیرین كننده مصنوعی ساخارین، سیكلامات. گلوسین و چندین مادة دیگر هستند. شیرینی سیكلامات 60-40 مرتبه بیشر از ساكارز می‌باشد ولی مصرف آن در سالهای 1970-1969 ممنوع شد.
جهت پایداركنندگی نوشابه از اسیدهای خوراكی مانند اسیدتارتاریك، سیتریك، لاكتیك، مالیک و فسفریک استفاده میشود. نوشابه‌هایی دارای بهترین ترشی هستند كه اسیدیته آنها معادل 2-1 گرم اسید تارتریک در یک لیتر آب مقطر باشد. غلظت گاز كربنیک نیز در طعم ترشی نوشابه موثراست.
رنگها بر اساس منشاء آنها به دو دسته رنگهای طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌شوند. رنگهای طبیعی دارای سه منشاء اصلی معدنی (اكسید فریك)، گیاهی (كارامل) و حیوانی(كارمین) می‌باشند.
كارامل را بعنوان امولسیون كننده نیز میتوان مصرف نمود. اسانسهای معطر مانند میخك، زنجبیل، دارچین، نعناع و دیگر مواد در نوشابه ممكن است معلق باشند. خاصیت امولسیون كندگی كارامل موجب میشود كه فرآورده نوشیدنی بدون احتیاج به مواد امولسیون كننده دیگر از پایداری مناسبی برخوردار باشد. رنگهای مصنوعی در سه گروه آنیونی، كاتیونی و غیریونی تقسیم می‌شوند. در صرف مواد رنگی باید دقت شود كه در مقابل اسیدی مقاوم بوده، تیرگی و اثر طعمی نداشته باشد. امروزه در نوشابه‌سازی از اسانسها و سایر مواد طعم دهنده بطور وسیعی استفاده میشود.
در لیمونادها اسانسهایی با طعم انواع توتها، گیاهان معطر، زنجبیل و كنین و برای نوشابه‌های با عصارة كولا مواد رایحه‌دار مانند زنجبیل، بهار نارنج، هل و غیر استفاده میشود.
نگهداری و محافظت فرآورده‌های غذائی خصوصا نوشابه‌ها بدلیل قابلیت تخریب آن ضروری می‌باشد. در نوشابه‌ها تغییر رنگ، ویسكوزیته و رشد میكروارگانیزمها به زمان صورت میگیرد. لذا در نوشابه‌های غیرالكلی گازدار از تركیبات اسید بنزوئیك، اسید فسفریک بعنوان نگهدارنده استفاده میشود.
جهت تهیة امولسیونهای مواد خوراكی از جمله نوشابه از امولسیونهای گوناگون مانند استرا اسید چرب با پلی گلیسیرین‌ها، منوگلیسیریدها، دی‌گلیسیریدها و فسفاتیدها استفاده میشود. همه اینها براساس ساختمان هتروپلار دارای وجه مشترك در داشتن گروه‌های هیدروفیل و لیپوفیل می‌باشند.
مواد مؤثر كولا عبارتند از: كافئین و تئوبرومین. ماده موثر كولا محرك سیستم اعصاب می‌باشد.
تكنولوژی، تهیه و ساخت نوشابه‌های غیرالكلی گازدار شامل مراحل زیر می‌باشد:
الف- مخلوط كردن اجزاء تشكیل دهنده نوشابه
ب- افرودن آب گاز دارد
ج- شستن و استریل شیشه‌ها
د- بسته‌بندی كردن
هـ- سیستم كنترل
در مرحلة مخلوط كردن اجزاء، شربت شكر با غظت معین در دمای 75 درجه سانتیگراد به مدت 20 دقیقه پاستوریزه میشود. به این شربت عصارة اصلی، اسیدهای خوراكی، مواد رنگی، اسانسها و مواد محافظت‌كننده اضافه میشود.
آب تصفیه شده پس از سرد شدن به قسمت كربوناتور هدایت می‌گردد كربنه كردن موجب گاز دار شدن و در نتیجه مطبوع و دلچسبت شدن نوشابه می‌گردد.
بطریها قبل از اینكه پر شوند باید تمیز و بهداشتی شوند. برای این منظور داخل و خارج بطری‌های نوشابه با محلول قلیایی و آب داغ شسته و سپس آب كشیده می‌شوند. و پس از پر شدن و دربندی، برچسب زده می‌شوند در انتها بطری‌های نوشابه بازرسی و كنترل كیفی می‌گردند.
تهیه گیاهان دارویی:
بررسی گیاهان ایران اعم از دارویی و غیردارویی توسط گیاهشناسان ایرانی صورت گرفته است. نمونه‌هایی از این گیاهان در موزه‌های گیاهشناسی انگلستان و فرانسه نگهداری میشود.
بطور كلی در ایران مناطق بسیار متفاوتی از لحاظ آب و هوا و از لحاظ رویش گیاهان وجود دارد. این مناطق به 4 بخش تقسیم می‌شوند كه عبارتند از:
1- منطقة فلات مركزی
2- منطقة هیركانی
3- منطقه زاگرس
4- منطقه خلیج فارس
این گیاهان بصورت وحشی و یا كشت داده شده وجود دارند. هر دسته از این گیاهان چه خود رو و چه كشت داده، دارای معایب و محاسنی هستند. از مهمترین معایب گیاهان خودرو، پراكنده بودن آنها در سطح وسیع می‌باشد. در هنگام جمع آوری گیاهان وحشی نیابد كلیه گیاهان خودروی یک ناحیه را جمع آوری كرد، تا موجبات تكثیر گیاهان مفید در یک ناحیه فراهم گردد. در جمع آوری باید دقت كرد تا اختلاط گیاهان با گونه‌های مجاور و نیز آلودگی با ضایعات میكروبی پیش نیاید. زمان جمع آوری و سن گیاه نیز دارای اهمیت می‌باشند.
از محاسین گیاهان دارویی كشت شده، تكثیر در یک مساحت محدوده و سهولت دسترسی به آن می‌باشد. همچنین بالا بردن كیفیت و كمیت این گیاهان به راحتی امكان پذیر می‌باشد.
جهت كشت و تكثیر گیاهان دارویی عالی و پست هر كدام روش هایی بكار می‌رود. كشت گیاهان عالی توسط دانه، پیاز، توبركول، ریزوم، قلمه‌زدن و پیوندزدن؛ كشت گیاهان پست بوسیله دستگاه زاینده و اسپروكوئیدی انجام می‌پذیرد.
پس از جمع آوری، عملیات خشك كردن روی گیاه انجام میگیرد. خشك كردن در هوای آزاد، جهت خشكانیدن گیاهانی كه حاوی اسانس می‌باشند، استفاده میشود. خشك كردن با حرارت مصنوعی در مورد گیاهانی كه نیاز به شرایط كنترل شده بیشتری دارند بكار می‌رود. از مزایای این روش سرعت توقف فعالیت آنزیمها می‌باشد. خشك كردن در درجه حرارتهای پایین، با انجماد مولكولهای آب و خشك كردن در خلاء انجام میگیرد.
در مرحله بعد جدا كردن ناخالصی ها، به منظور عاری بودن گیاه از بیماریهای گیاهی و عدم اختلاط با گیاهان دیگر انجام می‌پذیرد. پس از اتمام مراحل فوق آسیاب كردن گیاه صورت میگیرد. از گیاه پودر شده عصاره و یا عرق تهیه میشود.
بررسی‌های انجام شده توسط محققین نشان دادكه برخی گیاهان از نظر عطر، طعم و خواص بیولوژیكی جهت تهیه نوشابه مناسب می‌باشند. گیاهانی نظیر بادرنجبوبه، مرزه، پونه، اسطوخودوس، مرزنگوش كاكوتی، آویشن از تیرة نعناع، زیرة سبر، زیره سیاه، شوید و گشنیز از تیرة جعفری، شیرین بیان از تیرة پروانه داران، از میان گلیهای داروئی، بهار نارنج و میخك مناسب می‌باشند.
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
فرم در حال بارگذاری ...
