وبلاگ

یکی از سازگاری های مهم فیزیولوژیک پس از فعالیت بدنی، سازگاری هورمونی است. پاسخ هورمونی به فعالیت بدنی تابع شدت، مدت ونوع برنامه تمرینی است(1). تمرین­ مقاومتی ﻣﻲ­ﺗﻮاﻧﺪ اﺛﺮ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﺑـﺮ روی ﻏﻠﻈﺖ ﻫﻮرﻣﻮن و ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎی عملکردی ﺑﮕﺬارد. اﮔﺮ ﭼﻪ اﻫﻤّﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﺑﺴﻴﺎری از اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ، اﻣﺎ در واقع پاسخ اﻳـﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ورزﺷﻲ، دارای اﻫﻤﻴﺖ بسیاری اﺳﺖ، همچنین از این تمرین مقاومتی به­ عنوان ﻣﺤﺮك اﺻﻠﻲ ﺑﺮای اﻓﺰاﻳﺶ ﺣﺎد غلظت ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎ یاد شده است(2، 7). امّا از آنجا که مشخصه تمرین­ مقاومتی ایجاد محیطی­ حاد برای پاسخ­های ­فیزیولوژیکی از جمله پاسخ­ هورمونی بوده ­که­ نقش حیاتی­ در فرایند تغییر و تبدیل سلول­های­ پروتئینی ­تارچه­ای ­ایفا می­ کنند و عوامل ﻫﻮرﻣﻮنی جزو اﺛﺮﮔﺬار ﺑﺮﮐﻠﯿﮥ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی تنظیم رشد هستند(18،17،8) و ­به همراه ترشح ­هورمون­های ­آنابولیک­ اثرات­ فیزیولوژیکی مهمی خصوصاً برای مردان جوان ­وجود­ دارد­، لذا روش­های مختلفی ­برای ­افزایش ­تعامل ­بین­ فعالیت­های مقاومتی­ و غدد ­درون ریز ­مورد ­مطالعه قرار­گرفته است(1۰،9). در این بین مد نظر قرار دادن­ دستکاری ­متغیرات تمرینی نظیر: حجم، شدت­، استراحت ­بین ­دورها و… توانسته بر ­اثر­ پاسخ هورمونی، در چرخه واکنش پذیری ­سبب ­سازگاری بزرگ ­سنتز پروتئین شود(18،17،16،11). امّا با این وجود که روشن است ­­طراحی ­برنامه ­های ­ویژه ­سبب­ پاسخ متفاوت­ هورمونی می­ شود، مشخص ­نیست ­تا ­چه ­اندازه ­اختلاف ­پاسخ هورمونی­ در مداخله حاد تمرین مقاومتی پس ­از­ یک ­دوره تمرین ­رخ ­می­دهد(۱3). گفته شده ترکیب نوع تمرینات توانسته تعادل آنابولیک و کاتابولیک هورمون­ها را تغییر دهد(1)، بنابراین به نظر می­رسد، شیوه ­های تمرینی متنوع بتواند حقایق بسیاری درباره ماهّیت انواع تمرین مقاومتی آشکار کند. با این تفاسیر ارائه شده و ضمن اینکه پروتکل­های تمرین علمی می ­تواند در بهینه­ ­سازی و پاسخ مطلوب فرایندهای رشد ورزشکاران و مربیان را یاری کند(۱۷،۱۴،۱۵،۹) ما در پی بررسی تأثیر ترتیب بکارگیری حرکات مشخص در تمرین مقاومتی بر پاسخ هورمون تستوسترون و مقدار تغییرات عملکردی انجام شده با دستورالعمل تجویز ­ پروتکل تمرینی مقاومتی به صورت سنتی و منتخب هستیم.

2-1- بیان مسأله

سیستم اندوکرین تعادل حیاتی بدن را حفظ کرده و به انسان کمک می کند تا به محرك خارجی پاسخ دهد. سیستم اندوکرین بخشی از راهبر بهینه سازی اعمال فیزیولوژیک بدن است . این مکانیسمهای کنترل شده بوسیله سیستم اندوکرین میتواند در پاسخ به یک جلسه تمرین مقاومتی حاد فعال شود (4). مکانیسم­های آنابولیک ویژه­ای مانند ترشح هورمون رشد، و تستوسترون بر رشد و توسعه ی عضلانی تأثیر می­گذارند. ورزش مقاومتی یک محرک برای توسعه ی قدرت و هیپرتروفی تار عضلانی است. این موضوع می ­تواند كمینه در بخشی به افزایش حاد ناشی از ورزش در هورمون­های آنابولیک آندوژنی مربوط باشد(3). با افزایش سن، عملکرد قدرتی، توده عضلانی تستوسترون یک هورمون آنابولیک است که از آندروژنC-19 استرول مشتق می­ شود­­ و مانند همه هورمون­های استروئیدی دیگر به طور عمده در سلول­های لیدیگ بیضه ازکلسترول تولید می­گردد(10،9). گفته شده تستوسترون نقش مهمی در توسعه حجم عضلانی و قدرت بازی می­ کند، که آن را به عنوان میواستاتین تسهیل کننده برای رشد عضلات در تعامل ­برای تحریک سنتز پروتئین عضلانی ­می­شناسند. مشخص شده دوره­ های تمرین حاد به سرعت باعث افزایش سطح تستوسترون در گردش خون می­ شود(2،1). از طرفی آثار تمرین با توجه به نوع آن اختصاصی است. به علاوه انواع سازگاری های ایجاد شده در عضله در پاسخ به نوع تمرین نیز اختصاصی می­ شود. نوع تمر­ین سازگار­های متفاوتی را در بدن ایجاد می­كند كه برخی متضاد با هم هستند(1). یک بار تمرنی برای تحریک سیستم عضلانی نه فقط با شدت ورزش، بلکه با نوع و زمان بازیافت بین انقباض­های تناوبی یا تداومی ارتباط دارد(3). با این وجود به نظر می­رسد ترتیب به کارگیری حرکات در تمرین مقاومتی شکل پاسخ هورمونی را دستخوش تغییرات عمده­ای خواهد کرد.

امّا از آنجا که ممکن است به ­طور ظاهری­ یک­ تصمیم ­ساده ­برای ­به ­کارگیری­ محرک ­مطلوب­­ در تمرین مقاومتی به واقع ­­یک ­انتخاب ­پیچیده ­باشد­ که­ تمام ­زنجیره ­رویداد در مسیر ­سازگاری ­را تحت­ نفوذ ­قرار می­دهد. بنابراین آگاهی از این قضیه که بدانیم چه نوع تمرینی می ­تواند پاسخ هورمونی بهینه­ای ایجاد کند بسیار حائض اهمیت است(11)و در این تحقیق جهت بررسی آثار متغییر ترتیب حرکت بر پاسخ هورمونی و عملکردی در پی بررسی آثار تمرینات مقاومتی با دو ترتیب متفاوت به روش سنتی ومنتخب بر میزان تغییرات هورمون تستوسترون هستیم.