قلمرو رقابتی كه سازمانها در سال‌های اخیر با آن مواجهه‌اند، بسیار پویا و بالنده توصیف شده است. با این وصف، پایداری در مزیت رقابتی از طریق توسعة ظرفیت‌های فردی و سازمانی، برای بقا در چنین اوضاعی ضرورت یافته است. در این زمینه، برخی از صاحب‌نظران معاصر معتقدند دانش، منبع عمدة كسب مزیت رقابتی پایدار محسوب می‌شود و به منظور دستیابی سازمانها به چنین مزیتی، باید به فرایند مدیریت دانش به مثابة یک فرصت راهبردی توجه كرد. مطالعات انجام شده نشان می‌دهند، سازماندهی بر اساس گروه‌های كاری یک گرایش جدید در تسهیل مدیریت دانش است. اما نكتة مهم این است كه سازماندهی به مدد گروه‌های كاری به تنهایی كافی نیست، بلكه گروه‌های كاری خود باید ویژگی‌های خاصی داشته باشند تا بتوانند هدف موردنظر را تحقق بخشند(لاجوردی،1386)
از آنجا كه ما در دنیایی زندگی می‌كنیم كه اهمیت سرمایة انسانی بیش از سرمایه‌های فیزیكی است، همواره نیاز به تیزهوشانی كه بتوانند كارهای بزرگ انجام دهند، بهره‌وری را افزایش دهند، و محصولات و خدمات جدید تولید كنند، بیشتر احساس می‌شود. محققان با تأكید بر نقش سرمایة انسانی در دستیابی به اهداف سازمان، آنان را مهم‌ترین دارایی سازمان و یگانه منبع ماندگار مزیت رقابتی می‌شمارند (هامل و پراللاد، [1]1994؛ پفر، 1994؛ اسپنسر، 1995؛ بودریو، 1996). به عبارت دیگر، امروزه مهم‌ترین و با ارزشمندترین دارایی هر شركتی كاركنان آن است؛ زیرا موفقیت یا شكست تمام برنامه‌های مدیریت وابسته به كاركنان آن است. در نتیجه، سرمایة انسانی كه با استخدام، آموزش و نگهداری كاركنان سروكار دارد، هم اكنون بهترین فرصت را دارد تا از حاشیة راهبردهای سازمانی به یكی از مهم‌ترین راهبردهای مدیریت تبدیل شود(خلعتبری،1391).
1-2. بیان مسأله
سیاست‌ها، برنامه‌ها و فعالیت‌های منابع انسانی، سازمانها را قادر می‌سازد كه از طریق كاركنان خود به عملکرد و بهره وری بیشتری دست یابند. مدیریت سرمایة انسانی در مؤسسات بزرگ به دنبال بهبود عملكرد سازمان به عنوان پشتوانه‌ای برای دستیابی به رقابت‌پذیری از طریق كاركنان است. اكثر دانشمندان منابع انسانی مشغول جمع آوری شواهدی هستند كه نظام‌های سرمایة انسانی قوی به بهبود بهره‌وری كمك می‌كند و اینكه شركت‌هایی كه از سیاست‌های مبتكرانه منابع انسانی استفاده می‌كنند عملكرد بهتری از شركت‌هایی دارند كه از این سیاست‌ها بهره نمی‌گیرند. آنها در حال كشف تأثیر مدیریت منابع انسانی قوی بر عملكرد سازمان‌اند. اما این تحقیق به بررسی تأثیر پرورش سرمایة انسانی بر عملکرد سازمان می‌پردازد. سه راهبرد شناخته‌شده در بررسی عملکرد سازمانها وجود دارد یا در واقع از سه دیدگاه میتوان عملکرد سازمانها را مورد برسی قرار داد (مك‌گویر و كراس10، [2]2003؛ هورن‌گرن11 و همكاران، 2006: 457).
ـ كاهش بهای تمام‌شده محصولات : در این راهبرد هدف این است كه یک سازمان بتواند در مقایسه با رقبا و از طریق بهبود كارایی و افزایش بهره‌وری، كاهش ضایعات و نظارت مناسب بر هزینه‌ها، محصولات و خدمات خود را با بهای تمام‌شدة كمتر تولید و به بازار عرضه كند. در این راهبرد سازمانها می‌كوشند كه محصولات یا خدمات مشابه با سایر مؤسسات را با بهای تمام‌شدة كمتر تولید و عرضه كنند.
ـ ارائة محصول متمایز: در این راهبرد هدف این است كه یک سازمان بتواند كالاها و خدماتی عرضه كند كه به نظر مشتریان در مقایسه با كالاها و خدمات شركت‌های رقیب دارای برتری یا ویژگی منحصر به فرد هستند. سازمانها می‌توانند از طریق نوآوری در محصولات و ارائة خدمات از طریق تحقیق و توسعه، ارتقای محصولات و خدمات و سرعت بسیار بالا در عرضة كالاها و خدمات، خود را از رقبا متمایز نمایند. متمایز بودن محصولات یا خدمات باعث می‌شود كه مشتریان به یک نام و نشان تجاری وفادار شوند و محصولاتی با قیمت بالاتر را با آغوش باز بپذیرند.
ـ تمركز بر مشتری: سعی می‌كند كه گروه خاصی از مشتریان را هدف‌گذاری كند و محصول یا خدمتی مخصوص سلایق یا نیازهای آن ارائه دهد.
در این تحقیق برای آزمون رقابت‌پذیری و عملکرد سازمان از الگوی مك‌گویر و كراس، (2003) و هورن‌گرن و همكاران، (2006) و برای سرمایه انسانی از الگوی مك‌گویر و كراس، (2003) استفاده شده است. هدف این تحقیق آن است كه تأثیر شاخص‌های پرورش سرمایه انسانی بر این سه راهبرد عملکرد سازمان بررسی نماید. لذا این تحقیق تلاش می‌كند كه به پرسش‌های زیر پاسخ دهد:
ـ آیا سرمایة انسانی بر عملکرد سازمان ها تأثیر دارد؟
ـ آیا سرمایة انسانی بر كاهش بهای تمام‌شدة ارائة خدمات در سازمان تأثیر دارد؟
ـ آیا سرمایة انسانی بر تمایز خدمات سازمان تأثیر دارد؟
ـ آیا سرمایة انسانی بر تمركز بر مشتریان در سازمان تأثیر دارد؟
1-3. اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن
آنچه دنیای امروز شركت‌ها و سازمانها را با دنیای چند دهه قبل آنها متمایز می‌كند، محیط ناپایدار و پیچیده، رقابت فزاینده، تغییرات و تحولات سریع، پیشرفت‌های تكنولوژیكی، توسعة روزافزون ارتباطات و مبادلات سریع اطلاعات است. با این وصف، پایداری در مزیت رقابتی و عملکرد سازمان ها از طریق توسعة ظرفیت‌های فردی و سازمانی، برای بقا در چنین شرایطی ضرورت یافته است. امروزه مزیت سازمانها برای پیشی‌گرفتن از یكدیگر نه در به كارگیری فناوری جدید، بلكه در بالا بودن اعتماد به نفس و میزان تعهد كاركنان به اهداف سازمانی نهفته است. به عبارتی در رقابت، خلاقیت و دانش عنصر برتری‌بخش شده است و نیاز به پرورش سرمایه های انسانی بعنوان ابزار موفقیت ضروری و حیاتی به نظر میرسد. محققان می‌كوشند نشان دهند سرمایه های انسانی می‌توانند نقش عمده‌ای در خلق مزیت رقابتی و در نهایت بهبود عملکرد سازمان ها داشته باشند(خلعتبری،1391).
با این حال، تعداد بسیار اندكی از این تحقیقات به فرصت‌هایی كه برای رهبری صنعت از طریق سرمایه های انسانی و اتخاذ سیاست‌های منابع انسانی وجود دارد، پرداخته‌اند. این تحقیق تلاش می‌كند فرصت‌های بهبود عملکرد سازمان را از طریق سرمایة انسانی موجود در سازمانی در عرصه عای مختلف اقتصادی و .. را پررنگ كند. علاوه بر این، این تحقیق از حیث مربوط كردن عامل‌های سرمایة انسانی به سه راهبرد عمدة عملکرد سازمان یک كار جدید محسوب می‌شود.
1- 4. اهداف تحقیق
1- 4- 1. هدف اصلی
تأثیر سرمایة انسانی بر عملکرد سازمان ها
1- 4- 2. اهداف فرعی
ـ بررسی سرمایة انسانی بر كاهش بهای تمام‌شدة ارائة خدمات در سازمان
ـ بررسی سرمایة انسانی بر تمایز خدمات سازمان
ـ بررسی سرمایة انسانی بر تمركز بر مشتریان در سازمان
1-5. فرضیات تحقیق
1-5-1. فرضیه اصلی
پرورش سرمایة انسانی بر عملکرد سازمان تأثیر دارد.
1-5-2. فرضیه های های فرعی
– پرورش سرمایة انسانی بركاهش بهای تمام‌شدة ارائة خدمات درسازمان تاثیر دارد.
– پرورش سرمایة انسانی بر تمایز خدمات سازمان تاثیر دارد.
– پرورش سرمایة انسانی بر تمركز بر مشتریان در سازمان تاثیر دارد.
1-6. تعاریف متغیرها و واژه های کلیدی
1-6-1.تعاریف نظری
1-6-1-1.سرمایه انسانی
سرمایة انسانی عبارت است مجموعة دانش و مهارت‌های جمع شده در نیروی انسانی یک سازمان. سرمایة انسانی مستلزم سرمایه‌گذاری بر روی نیروهای انسانی یک مجموعه به منظور بالا بردن بازدهی آنهاست.
به تعبیر لیون (1996)، پرورش منابع انسانی تشویق و متقاعدسازی افراد می باشد تا رشد كرده و پرورش پیدا كنند و از وابستگی به استقلال و از استقلال به وابستگی متقابل برسند.
یکی از عوامل مهم که بر عملکرد منابع انسانی نقش و تاثیر زیادی داشته و بر کیفیت و بهبود عملکرد منابع انسانی موثر است، سرمایه فکری می باشد.سرمایه فکری دارایی است که توانایی سازمان را برای ایجاد ثروت اندازه‌گیری می‌کند. این دارایی ماهیت عینی و فیزیکی ندارد و یک دارایی نامشهود است که از طریق به کارگیری دارایی های مرتبط با منابع انسانی، عملکرد سازمانی و روابط خارج از سازمان به دست آمده است. همه این ویژگی ها باعث ایجاد ارزش به دست آمده به دلیل اینکه یک پدیده کاملاً داخلی است، قابلیت خرید و فروش ندارد. (رز و بارونز [1]، 2005 :218).
در این تحقیق میزان توسعه‌یافتگی سرمایة انسانی از چندین جنبه بررسی می‌شود: آموزش برای تمام كاركنان، برنامة توسعة مدیریت منابع انسانی، امنیت شغلی، ارزیابی عملكرد مدیریت منابع انسانی، میزان رابطة حقوق مدیران با عملكرد آنها، ارزیابی عملكرد تمام كاركنان، فرصت‌های پیشرفت شغلی در سازمان، برنامه‌های پیشرفت شخصیت برای تمام كاركنان، گروه‌های مشاوره با كاركنان، برنامه‌های كمك به كاركنان، مشاركت كاركنان در تصمیم‌گیری‌های سازمان.
1-6-1-2. عملكرد كاركنان
عملكرد عبارت است از: نتیجه نهایی بكارگیری تلاش و كوشش كه بصورت تعامل با دیگر كاركنان نمایان می شود و همچنین می توان گفت متشكل از انجام وظایفی است كه شغل فرد را تشكیل می دهد و اساساً اثر خالص تلاش یک فرد است كه بوسیله توانایی ها و خصوصیات او و نیز ادراك نقشی كه دارد تحت تاثیر قرار گرفته و تغییر می نماید (آرمسترانگ، 1383،).
1-6-2.تعریف عملیاتی
در این تحقیق، با بهره گرفتن از پرسشنامه که یکی از ابزارهای روش میدانی است، داده ها جمع آوری می گردند. از نظر نحوه ی اجرا، پرسشنامه ها به صورت مراجعه مستقیم تکمیل میشوند . پرسشنامه پژوهش حاوی 3 بخش کلی است که بخش اول مربوط به اطلاعات جمعیت شناختی اعضای نمونه آماری شامل سن، جنسیت، تحصیلات و سابقه خدمت میباشد. دو بخش دیگر مربوط به سازه های اصلی پژوهش. شایان ذکر است مقیاس اندازه گیری بر اساس طیف پنج درجه ای لیکرت (کاملاً موافقم، موافقم، بی نظرم، مخالفم، کاملاً مخالفم) می باشد.
1-7.مدل مفهومی
مدل مفهومی تحقیق:
یک مدل ، دستگاهی است متشکل از مفاهیم ، فرضیه ها و شاخص ها که کار انتخاب و جمع آوری اطلاعات مورد نیاز برای آزمون فرضیه را تسهیل می کند . در واقع یک مدل ، مجسم کننده جنبه هایی از دنیای واقعی است که با مسئله تحت بررسی ارتباط دارند . رابطه عمده را در میان جنبه های مزبور روشن می کند و بعد از آزمایش و آزمون ، درک بهتری را از بعضی از قسمت های دنیای واقعی حاصل می کند.
فرم در حال بارگذاری ...