وبلاگ

با ظهور فناوری اطلاعات در دهه های اخیر و رشد سریع آن در سال های گذشته، فناوری اطلاعات یکی از ابزارهایی بوده که به صورت گسترده سازمان ها از آن استفاده کرده اند و استفاده از آن نیز با سرعت زیادی در حال افزایش است. برای استفادة مناسب از راهکارهای ارائه شدة فناوری اطلاعات، اکثر سازمان ها واحدی با نام فناوری اطلاعات یا اسامی مشابه دایر نموده اند که وظیفۀ شناخت نیازهای کسب و کار در زمینۀ فناوری اطلاعات و برطرف نمودن این نیازها را برعهده دارند. با رشد سریعی که در حوزة فناوری اطلاعات وجود دارد، در صورتیکه همۀ این کارکردها در داخل سازمان و از سوی واحد فناوری اطلاعات محقق گردد گسترش بیش از اندازة این واحد را به دنبال خواهد داشت و از آن جایی که حوزة کاری در اکثر سازمان ها با حوزة فناوری اطلاعات فاصلۀ زیادی دارد، گسترش بیش از اندازة واحد فناوری اطلاعات باعث عدم یکپارچگی و اعمال هزینه های سربار زیادی بر سازمان می شود. بر این اساس سازمان ها تلاش می کنند تا جای ممکن بسیاری از این کارکردها را به خارج سازمان برون سپاری کنند تا علاوه بر جلوگیری از بروز مشکلات بیان شده، از توانمندی و قابلیت های سازمان هایی که در حوزة فناوری اطلاعات فعالیت دارند، استفاده نمایند(نهاوندی و همکاران،1387). در این میان در محیط متغیر امروز، برای حضور و رشد در بازار رقابتی باید نسبت به رقیب مزیت رقابتی داشت. محصولات برجسته، فناوری پیشرفته و مانند آن، اگر در خلق مزیت رقابتی مؤثر نباشند، هیچ اثری در موفقیت شركت نخواهند داشت و راهبرد رویكردی است كه  به دنبال خلق مزیت رقابتی است(غفاریان،1383). به همین منظور شرکت ها لازم دارند تا همواره از قابلیت های خود به عنوان یک شایستگی محوری و مزیت رقابتی برای پیشی گرفتن از رقبا استفاده نمایند. در این فصل از تحقیق کلیاتی از طرح تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد. بیان مسئله، اهمیت موضوعی، اهداف و فرضیات تحقیق و هم چنین مدل مفهومی و روش شناسی در این بخش از فصول پنجگانه طرح تحقیق ارائه می گردد.

 

1-1بیان مسئله تحقیق

 

در قرن بیست و یكم كاملاً آشكار است كه اطلاعات و ارتباطات، اهمیت راهبردی گسترده ای پیدا كرده است. فناوری اطلاعات بسیاری از جنبه های زندگی روزمرة ما را تحت تاثیر قرارداده است و امروزه، ناگزیر به استفاده از انواع فناوری های اطلاعاتی هستیم(سرلک و جوادیان،1390). فناوری اطلاعات عنصری کلیدی در حذف محدودیت زمانی و مکانی، دسترسی بهتر و سریع تر به اطلاعات، به روز بودن و … است. به عبارت دیگر، فناوری، روش انجام کارها را دگرگون ساخته و باعث شده بستری که بر کاغذ بنا شده بود، به بسترهای الکترونیکی تبدیل شود که آن را در اصطلاح تبادل الکترونیکی اطلاعات می نامند(اعتمادی و همکاران،1385). در واقع چالش های فزاینده محیطی به شكل قابل ملاحظه ای كسب و كار را تحت تأثیر قرار داده است. چالش هایی مانند تغییرات سریع، ظهور اینترنت، تنوع نیروی كار، جهانی سازی، تغییر در قوانین و مقررات، كمبود مهارت های مورد نیاز و ظهور بخش های خدماتی نه تنها ساختارهای سازمانی را تحت تأثیر قرار داده اند، بلكه ماهیت و نقش همه بخش های كسب و كار را نیز تحت تأثیر قرار داده اند.  باید بیان نمود که، سیستم های اطلاعاتی، سیستم هایی هستند كه اطلاعات لازم برای تصمیم گیری را برای افراد تصمیم گیر فراهم می آورند. اطلاعاتی را كه سیستم های اطلاعاتی در اختیار كاربران قرار می دهند خدمات سیستم های اطلاعاتی می نامیم. برای این كه سیستم های اطلاعاتی بتوانند خدمات مناسب را در اختیار كاربران قرار دهند نیازمند در اختیار داشتن سخت افزار و نرم افزار مناسب و نیروی انسانی آموزش دیده و با انگیزه اند كه در هر صورت، هزینه های بالایی را برای سازمان در بر دارند(مهدوی،1384). در محیط متغیر امروز، برای حضور و رشد در بازار رقابتی باید نسبت به رقیب مزیت رقابتی داشت. محصولات برجسته، فناوری پیشرفته و مانند آن، اگر در خلق مزیت رقابتی مؤثر نباشند، هیچ اثری در موفقیت شركت نخواهند داشت و راهبرد رویكردی است كه به دنبال خلق مزیت رقابتی است(غفاریان،1383). در این شرایط، سازما ن ها با تغییر رویكردهای راهبردی كنونی به منابع داخلی شركت، به همراه توجیه مزایای آن در عملكرد شركت مواجه شده اند(بارنی[1]،2001).  در این میان برای حضوری فعال در بازارهای رقابتی امروزی شرکت ها لازم دارند تا شایستگی های محوری خود را توسعه دهند. شایستگی های محوری به عنوان تخصص یک شرکت شناسایی می شود که به شرکت ها اجازه می دهد تا ارزش آفرینی نمایند و محصولاتی متمایز و منحصر به فرد به بازار ارائه نمایند. در حالی که این اعمال برای رقبا بسیار سخت و گاه غیرممکن است(باچا[2]،2012). در زمینه سیستم های اطلاعاتی ابعاد مختلفی ارائه شده است. در این تحقیق  بر اساس تحقیق باچا(2012) ابعاد سیستم های اطلاعاتی در حوزه سرمایه گذاری، مهارت های مدیریتی، تخصص کاربر، مهارت های فنی سیستم اطلاعاتی مورد بررسی قرار گرفته است. باید بیان نمود که تحقیقات زیادی در زمینه بررسی رابطه بین سیستم های اطلاعاتی بر عملکرد شرکت ها انجام شده است(سیرکار[3] و همکاران،2000). در این میان بررسی ارتباط بین مدیریت سیستم های اطلاعاتی با شایستگی های محوری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از سویی در صنعت بیمه با توجه به گسترش توجه مسئولین نظام مالی و بیمه ای شاهد گسترش بالایی در بازار مربوطه می باشیم. این امر لزوم استفاده از سیستم های اطلاعات به منظور کنترل بهتر نمایندگی ها و یکپارچگی بیشتر در آنان را افزایش می دهد و مدیران بیمه ای را با چالش جدی روبرو نموده است. در این تحقیق تلاش می شود تا با رویکردی جامع تر به بررسی ابعاد این رابطه بپردازیم.

 

1-2 اهمیت موضوع

 

امروزه استفاده از فناوری اطلاعات و سیستم های اطلاعاتی هم در سطح سازمان ها و هم در سطح مردمی به شدت در حال گسترش می باشد. سازمان ها برای انجام فعالیت های مدیریتی و کارکنانی خود از سیستم های اطلاعاتی مختلفی استفاده می کنند. دیگر کمتر سازمانی

 را می توان پیدا نمود که از سیستم اطلاعاتی خاصی استفاده ننماید. توسعه و بهبود عملکرد سیستم های مالی، ارتباط با مشتریان، تولید و مدیریت پروژه و صدها فعالیت دیگر، مرهون استفاده از سیستم های اطلاعاتی می باشد. در این میان لازم است تا مدیران این سیستم ها را به عنوان یک مزیت رقابتی در نظر گرفته و به گونه ای از آن استفاده نمایند تا به عنوان یک شایستگی محوری برای سازمان ها در بیاید، در این صورت است که می توان از سیستم های اطلاعاتی برای ایجاد تمایز سازمان نسبت به رقبا استفاده نمود. با وجود اهمیت بالای این موضوع، تا کنون تحقیق جامعی که به بررسی ابعاد این رابطه پرداخته باشد دارای سابقه تحقیقاتی نمی باشد. این امر خلاء تحقیقاتی را سبب شده است. محقق تلاش دارد تا با بررسی ارتباط بین این دو متغیر مسیری جدید را در حوزه آکادمیک و صنعتی برای انجام تحقیقات بیشتر فراهم سازد.

 

1-3 اهداف تحقیق

 

هدف اصلی

 

تبیین تاثیر مدیریت سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری در شرکت های بیمه ای استان تهران

 

اهداف فرعی

 

– تبیین تاثیر سرمایه گذاری در حوزه سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران.

 

– تبیین تاثیر مهارت های مدیریتی سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران.

 

– تبیین تاثیر مهارت های فنی در حوزه سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری شرکت‌های بیمه ای استان تهران.

 

– تبیین تاثیر تاثیر گذاری کاربران در حوزه سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران.

 

– تبیین تاثیر تخصص کاربران در حوزه سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران.

 

– ارائه راهکارهایی به منظور بهبود شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران از طریق سیستم های اطلاعاتی.

 

1-4 فرضیه های تحقیق

 

– سرمایه گذاری در حوزه سیستم های اطلاعاتی تاثیر معنی داری بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران دارد.

 

– مهارت های مدیریتی سیستم های اطلاعاتی تاثیر معنی داری بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران دارد.

 

– مهارت های فنی در حوزه سیستم های اطلاعاتی تاثیر معنی داری بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران  دارد.

 

– تاثیر گذاری کاربران بر سیستم های اطلاعاتی تاثیر معنی داری بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران دارد.

 

– تخصص کاربران در حوزه سیستم های اطلاعاتی تاثیر معنی داری بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران دارد.

 

1-5 روش تحقیق

 

در این تحقیق با توجه به توصیف متغیرهای تحقیق می توان نوع پژوهش را از انواع توصیفی دانست. هم چنین با توجه به میدانی بودن پژوهش می توان تحقیق را از نوع تحقیقات پیمایشی دانست. در نهایت با توجه به کاربردی بودن نتایج تحقیق می توان این تحقیق را از انواع تحقیقات کاربردی دانست.

 

1-6 جامعه و نمونه آماری

 

جامعه آماری این تحقیق را کلیه مدیران و کارکنان شعب شرکت های بیمه در استان تهران تشکیل می دهند. تعداد این افراد 800 نفر می باشد که با توجه به استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه تحقیق 256 نفر تعیین شده است.

 

1-7 روش گردآوری اطلاعات

 

در این تحقیق از دو دسته منابع اطلاعاتی استفاده می شود. نخست به منظور جمع آوری اطلاعات در مورد مبانی نظری از مطالعات کتابخانه ای در قالب مقالات و پایان نامه ها استفاده می شود. در بخش دوم نیز به منظور سنجش متغیرهای تحقیق از ابزار پرسشنامه و در قالب کار میدانی به جمع آوری اطلاعات می پردازیم.

 

1-8 ابزار گردآوری اطلاعات

 

ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه می باشد که بر اساس پرسشنامه و مدل مفهومی ارائه شده در تحقیق باچا(2012)، این پرسشنامه طراحی و اجرا می گردد.

 

1-9 مدل مفهومی

 

(شکل 1-1) مدل مفهومی

 

1-10 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

 

در این تحقیق از نرم افزار spss به منظور بررسی روابط بین متغیرهای تحقیق استفاده می شود.

 

تحلیل های صورت گرفته در دو سطح تحلیل توصیفی و اکتشافی انجام می پذیرد. در بخش تحلیل توصیفی به بررسی وضعیت جمعیت شناختی از ابعاد سن، تحصیلات، سابقه کاری و …. می پردازیم.

 

به منظور انجام تجزیه و تحلیل های مورد نظر و تایید یا رد فرضیات تحقیق از نرم افزار SPSS-AMOS استفاده خواهد شد. در این پژوهش جهت ارزیابی روایی سازه از نتایج تحلیل عاملی تأییدی(CFA) استفاده می شود. در CFA  شاخص های متعدد برازندگی مدل می تواند روایی سازه را مشخص كنند. با بهره گرفتن از نرم افزار ایموس برای هر یک از متغیرهای مکنون به همراه هر یک از عوامل آن تحلیل عاملی تاییدی اجرا و مقادیر شاخص های 2χ ،NFI ،GFI ،  RMSEAو SRMR،NNFI  محاسبه می شود. برای به دست آوردن ماتریس الگو از شیوه استخراج بزرگ نمایی پیشینه و چرخش غیرمتعامد پروماكس به سبب امكان مستقل نبودن عوامل از یكدیگر استفاده می شود.

 

در بخش استنباطی نیز از آزمون های زیر استفاده می شود:

 

1- بررسی پایایی ابزار تحقیق از طریق آزمون آلفای کرونباخ

 

2- بررسی وضعیت نرمال بودن متغیرهای تحقیق از طریق آزمون کولموگروف اسمیرنوف

 

3- بررسی وضعیت شاخص های تحقیق با بهره گرفتن از آزمون میانگین یک جامعه

 

4- بررسی ارتباط بین متغیرهای تحقیق با بهره گرفتن از آزمون رگرسیون

 

1-11- تعاریف عملیاتی

 

سرمایه گذاری در سیستم های اطلاعاتی

 

در این تحقیق به منظور سنجش این شاخص از ابزار پرسشنامه استفاده می شود. میانگین پاسخ افراد به سوالات این شاخص نشان دهنده وضعیت شاخص مورد نظر از دیدگاه افراد می باشد. منظور از این شاخص نیز میزان سرمایه گذاری در سیستم های اطلاعاتی در سال های اخیر بوده است.

 

مهارت های مدیریتی

 

در این تحقیق به منظور سنجش این شاخص از ابزار پرسشنامه استفاده می شود. میانگین پاسخ افراد به سوالات این شاخص نشان دهنده وضعیت شاخص مورد نظر از دیدگاه افراد می باشد. در این شاخص به بررسی میزان مهارت های کلی مدیریتی افراد می پردازیم. مهارت های برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل و .. مد نظر می باشد.