هدف: با توجه به عوارض خطرناک ناشی از مصرف آبهای آلوده به فلزات سنگین،نیترات، نیتریت وباکتری های مضر در بدن انسان و روی آوری جوامع امروزی به استفاده نسبتا وسیع از آبهای بطری شده بررسی و تحقیق در مورد میزان این آلودگی ها از اهمیت زیادی برخوردار است.استان مازندران به علت دارا بودن منابع آبی فراوان یکی از منابع اصلی تولید آب های بسته بندی در ایران می باشد.بنابراین در این تحقیق میزان آلودگی شیمیایی و میکروبی آب آشامیدنی بطری شده در فصول مختلف بررسی می شود.
مواد و روشها: تعداد 60 نمونه آب آشامیدنی و 72 نمونه آب معدنی تولید استان مازندران در چهار فصل از سطح عرضه نمونه برداری شد. باقیمانده فلزات سنگین به روش طیف سنجی جذب اتمی/کوره گرافیتی و نیتریت و نیترات به روش فتومتری اندازه گیری گردید. آزمون های میکربی به روش فیلتراسیون و کشت انجام شد.
یافته ها و نتایج: در آب های آشامیدنی باقیمانده منگنز کمتر از حد مجاز استاندارد بود و هم چنین تاثیر فصول بر روی باقیمانده آن ها معنادار نبود؛ اما بیشترین باقیمانده مس در فصل زمستان(µg/Lit 206.20 ) به دست آمد که بیشتر از حد مجاز (µg/Lit 100) می باشد اما اثر فصول بر روی آن معنادار نبود. هم چنین بیشترین مقدار نیتریت در فصل تابستان(mg/Lit 0.0288 ) به دست آمد که بیشتر از حد مجاز (mg/Lit 0.02)بود ولی اثر فصول بر روی آن معنادار نبود. در مورد نیترات هر چند بیشترین مقدار در فصل بهار(mg/Lit 8.530 ) به دست آمد که کمتر از حد مجاز (mg/Lit 50) می باشد اما اثر فصول بر روی باقیمانده نیترات در آب آشامیدنی معنادار بوده است(05/0>p).
در آب های معدنی باقیمانده آلاینده های مس، نیتریت، نیترات، کادمیوم، کروم و آرسنیک کمتر از حد مجاز استاندارد تعیین شده بود و هم چنین تاثیر فصول بر روی باقیمانده آن ها معنادار نبود. بیشترین مقدار نیکل در فصل بهار (µg/Lit 60) به دست آمد که بیشتر از حد مجاز (µg/Lit 10) بود و اثر فصول بر روی آن معنادار بود(05/0>p). بیشترین مقدار سرب در فصل بهار (µg/Lit 172.33) به دست آمد که بیشتر از حد مجاز (µg/Lit 10) بود و اثر فصول بر روی آن معنادار بود(01/0>p). در مورد منگنز هر چند اثر فصول بر روی آن معنادار بود(05/0>p)، اما بیشترین مقدار آن در فصل تابستان (µg/Lit 13.03) دست آمد که بسیار پایین تر از حد مجاز µg/Lit 500 می باشد.
هم چنین هم در آب های آشامیدنی و هم در آب های معدنی از نظر کلی فرم، اشرشیا کلی، انترو کوک های روده ای و سودو موناس آئرو ژینوزا آلودگی مشاهده نشد.
کلید واژه: آب آشامیدنی بطری شده، آب معدنی، فلزات سنگین، نیتریت، نیترات، آلودگی میکربی
1-1 آب آشامیدنی:
انسان در طول حیات به علت تغییرات محیطی که ممکن است به دلیل فعالیت خود انسان باشد همیشه در معرض خطرات مختلف قرار داشته است. در عصر ما رابطه انسان با محیط زیست خود دستخوش بحران است و این بحران حاصل از دستکاری نامعقول وتخریب سودجویانه است. بنابراین مسایل نگران کننده ای مثل آلودگی آب ها و تغییر ترکیب طبیعی اتمسفر، گرم شدن تدریجی زمین، نابودی پوشش گیاهی و پراکنش روز افزون پسماندهای شیمیایی و غیره بروز می کند.
در طول تاریخ مقدار وکیفیت آب و غذایی که در دسترس انسان ها بوده است عوامل حیاتی در تعیین سطح آسایش آن ها بوده است و کمبود ناشی از آنها در اثر پدید آمدن تغییر در شرایط آب و هوا باعث نابودی کامل تمدن ها گردیده است. صنعتی شدن جوامع گر چه رفاه بشر را به وجود می آورد ولی همواره دارای معایبی نیز می باشد که گاه این معایب اندک و گاهی آنچنان مهم هستند که تاثیرات سوء آن روی زندگی بشر بیشتر از ایجاد رفاه است. یکی از عوارض مهم صنعتی شدن جوامع آلودگی محیط زیست می باشد که قسمتی از آلودگی توسط
هوا، آب وغذا به انسان منتقل می شود. (حاتمی و همکاران، 1383)
آب به عنوان یكی از نیازهای اساسی روزمره انسان بوده و موجب استمرار حیات می باشد. میزان متوسط نیاز هر فرد یک تا دو لیتر آب در روز می باشد كه بسته به شرایط آب و هوایی، سن و وزن هر فرد متفاوت می باشد. استفاده از آب آشامیدنی سالم و گوارا یكی از مهمترین الزامات مصرف آب می باشد كه از سالیان بسیار دور به آن توجه شده است. با این وجود، علت ابتلا به بیماریهای عفونی و انگلی عدم دسترسی انسان به آب آشامیدنی سالم و بهداشتی می باشد. واقعیت آن است كه آب گوارا و سالم كمیاب و گرانبها می باشد و وجود آلودگی ها ی مختلف تغییرات نامطلوب در خواص فیزیكی، شیمیایی و بیولوژیكی ایجاد نموده و باعث كاهش سطح كیفیت آب می شود. (استاندارد4403) آب یکی از فراوانترین و پایدار ترین ترکیباتی است که در طبیعت یافت شده و اساسی ترین تشکیل دهنده بافت های بدن بوده و به عنوان ضروری ترین عامل حیات شناخته شده که بدون آن اعمال فیزیولوژی بدن ممکن نمی باشد. آب حدود 70% وزن بدن انسان را تشکیل داده است.حجم آب موجود در جهان به میزان ۱٫۲ میلیارد کیلومتر مکعب برآورد شده است که ۹۸ درصد آن در اقیانوسها و دریاها قرار دارد و شور است و بخش اعظم آب شیرین زمین در کلاهکهای یخی قطبی ذخیره شده و تنها کمتر از یکدرصد آن به صورت منابع آبی در دسترس انسان قرار دارد که برای کشاورزی و شرب قابل مصرف است. (خدادادی، 1386)
مهمترین منابع آب در کره زمین عبارتند از: آبهای سطحی( رودخانه ها، دریاچه ها و دریاها و اقیانوس ها )، آبهای زیرزمینی (چاه، چشمه و قنات)، وآبهای جاری (باران و برف ). همچنین بخشی از آب موجود در کره زمین بصورت بخار در اتمسفر و بخش دیگری نیز بصورت جامد در یخچالهای طبیعی وجود دارد.
در حال حاضر 9 کشور جهان شامل کانادا، چین، کلمبیا، پرو، برزیل، روسیه، ایالات متحده آمریکا، اندونزی و هند حدود 60 % از کل منابع آب شیرین را به خود اختصاص می دهند و این در حالی است که 80 کشور با کمبود آب مواجه اند که برخی از آنها تقریبا به هیچ منبع آب شیرین قابل توجهی دسترس ندارند. با توجه به افزایش روز افزون جمعیت و توسعه صنایع و افزایش آلودگی منابع آب شیرین، دسترسی به آب سالم و مناسب در اکثر کشورها به یک بحران جدی تبدیل شده است.
دلایل استفاده از آب های زیر زمینی و مزایای آن نسبت به آب های سطحی نظیر رودخانه های بزرگ و کوچک و دریاچه ها که ممکن است بوسیله سد جمع آوری شوند عبارت است از اینکه آن ها کیفیت متفاوتی دارند و ممکن است رنگ، مزه و بوی نا مطلوبی داشته باشند. آبهای سطحی در معرض آلودگی با فاضلاب شهری، صنایع، سیلاب های کشاورزی و پس مانده های حیوانات و گیاهان قرار دارد. از طرفی آبهای زیرزمینی نیز در معرض آلودگی قرار دارند ولی اغلب صاف و بی رنگ بوده و مقدار مواد آلی میکروارگانیسم آنها کمتر از آب های سطحی است زیرا که آب ضمن عبور از لایه های مختلف خاک تا حدی تصفیه می شود، بر عکس سختی آن شامل یون های کلسیم و منیزیم بیشتر خواهد بود.(حاتمی و همکاران، 1383)
در جوامع صنعتی امروز، سرچشمه های گوناگونی برای ورود آلودگی شیمیایی به درون منابع آبی و غذایی وجود دارد. از آن جمله می توان به پسابهای ناشی از صنایع شیمیایی وآبهایی که به عنوان زه آب از زمینهای کشاورزی عبور کرده و به آفت کشها یا کودهای شیمیایی آلوده شده اند و نیز به فاضلاب شهری و نقاط دفع فضولات شیمیایی اشاره کرد که از منابع جدی آلودگی هستند. آگاهی از منابع آلودگی و نحوه انتقال آنها به انسان و آثار ناشی از ورود آلاینده ها به آب برای کنترل این آلودگی ها، جهت حفظ بهداشت عمومی و جلوگیری از خطرات زیست محیطی ضروری به نظر می رسد. این عوامل عبارتند از:
1-3 میزان مصرف آب در جهان:
اگر امكانات بالقوه منابع آب نسبت به جمعیت مورد توجه قرار گیرد سهم هر نفر از جمعیت 5 میلیارد و 300 میلیونی دنیا به طور متوسط 7600 مترمكعب در سال خواهد بود. توزیع نامتعادل امكانات بالقوه منابع آب در سطح كشور به ویژه در مورد جریانهای سطحی، مشكل كنترل و انتقال آب از نقطه ای به نقطه دیگر را نیز به موانع ذكر شده اضافه می نماید.
سهم اندك ایران از موجودی آب های شیرین كره زمین و مشكلات بهره برداری از آن این واقعیت را مطرح می سازد كه علاوه بر ضرورت صرفه جوئی باید روش های مناسب استفاده از آب شناسایی و به كار گرفته شود و از حداكثر پتانسیل آب موجود به صورت بهینه با الگوهای جدید استفاده نمود.
در انگلستان میزان مصرف آب آشامیدنی در سال 1975 بیش از 5 میلیون لیتر که این میزان در سال 2000 به حدود 38/1 بیلیون لیتر در سال رسید(بیتون، 2005).[1]
1-4 آب آشامیدنی بطری شده و مزایای آن:
افزایش جمعیت و رشد مصارف آب شرب و کمبود آب در کشور های خشک و نیمه خشک مانند ایران باعث شده تا استفاده بهینه از این ماده حیاتی در مصارف مختلف صورت گیرد. این محدودیت ها و توجه به کیفیت آب از سوی دیگر باعث شده تا استفاده از آب بطری شده به عنوان یک راهکار جدی در توزیع عادلانه وبهداشتی آب مورد توجه قرار گیرد(مراغه چی و همکاران،1387). به همین علت در بسیاری از کشورها از آب های بطری شده به علت سهولت دسترسی، هزینه نسبتا پایین، طعم بهتر و کم بودن میزان ناخالصی ها استفاده می شود(اوا، 2000)[2].
در دهه گذشته، توجه پژوهشگران بیشتر به شاخصهای التهابی به عنوان عوامل مستقل پیشگوییکننده بیماریهای قلبی عروقی معطوف شده است که برخی از این شاخصهای التهابی شامل فیبرینوژن، پروتئین واکنشی C و اینترلوکین 6 می باشند. پروتئین واکنشیC به عنوان یکی از پروتئینهای مرحله حاد، شاخصی حساس در التهاب سیستمی است که در اثر تحریک سایتوکینهایی مانند اینترلوکین 6، اینترلوکین 1 و فاکتور نکروز دهنده تومور آلفا از کبد ترشح و در جریان خون رها میشود. بعلاوه افزایش تولید آن پاسخی به بیماریهای عفونی، التهابها یا آسیبهای بافتی محسوب می شود (هیو و همکاران ،2004). از طرفی دیگر، در عوامل خطرزای متعددی که با چاقی همراه می باشند، به اختلالات لیپیدی و التهابی نیز اشاره شده است (متیو و همکاران، 2009). اگرچه افزایش کلسترول لیپوپروتئین کم چگال (LDL-C) و کاهش کلسترول لیپوپروتئین پرچگال (HDL-C) شاخصهای اصلی و عامل خطرزای بیماریهای قلبی عروقی محسوب میشوند، ولی گزارشها نشان میدهند افرادی که به بیماریهای قلبی عروقی مبتلا بودهاند، سطوح لیپوپروتئین های کم چگال و پرچگال در میزان طبیعی بوده است(ابرامسون و وکانو، 2002بلاک وریدکر 2002)؛ مطالعات جدید نشان دادهاند که در پیشگویی حوادث قلبی-عروقی، پروتئین واکنشی Cشاخص قویتری نسبت به لیپوپروتئین کم چگال میباشد(سروقدی و همکاران،2007).
فیبرینوژن پلاسما، یک پروتئین واکنشی فاز حاد است که دگرانوله شدن پلاکت ها را در پاسخ به ADP تقویت می کند. بنابراین افزایش سطوح آن شاید پاسخ ثانویه به التهاب یا عفونت باشد که تا حدی به واسطه واکنش پذیری پلاکت ها القا می شود. هم چنین نقش اساسی در تعدادی از پروسه های بدن مانند التهاب، آتروژنز و ترومبوژنز ایفا می کند. این پروتئین التهابی در مکانیسم های آتروترومبوژنیک شامل فیلتراسیون دیواره عروقی به واسطه فیرینوژن، اثرات همورولوژیکی ناشی از افزایش ویسکوزیته خون، افزایش تجمع پلاکت و تشکیل ترومبوز می باشند(کاماس و لیپ، 2003). بعلاوه پروتئین واکنشی C یک پروتئین فاز حاد است که در حین عفونت، التهاب و آسیب بافتی، بطور چشمگیری افزایش می یابد(هاتوری و همکاران، 2007). این پروتئین اغلب از طریق کبد در پاسخ به میانجی های التهابی خونی ساخته و در خون ترشح می شود( لی و گلدفاین، 2006). از بین پروتئین های فاز حاد، اندازه گیری پروتئین واکنشی C به علت افزایش سریع آن در آغاز ضایعه بافتی و کاهش سریع آن به محض بهبودی، بهترین راه تشخیص ضایعات بافتی است(سیموپولوس،2006)
در بسیاری از تحقیقات اپیدیمولوژی و پژوهش هایی با گروه های کنترل شده، تایید گردید که فعالیت ورزشی با شدت، مدت و تکرار مناسب، منتج به تغییرات مستقل و مطلوبی در نیمرخ چربی و لیپوپروتئین های افراد سالم و مبتلا به دیس لیپیدمی می شود( کوکینوس و فرن هال، 1999؛ لئون و سنچز، 2001). در اکثر این یافته ها تاثیر فعالیت ورزشی بر افزایش کلسترول لیپوپروتئین پرچگال و کاهش کمتر در کلسترول تام، تری گلیسیرید و کلسترول لیپوپروتئین کم چگال مشاهده شد(لئون و سنچز، 2001). بعلاوه ترکیب فعالیت ورزشی و رژیم غذایی منجر به کاهش بیشتر کلسترول لیپوپروتئین کم چگال در مقایسه به هر کدام از مداخله های صرف بود(استفانیک و همکاران، 1998).
فعالیت ورزشی به عنوان یک مداخله غیر دارویی برای مهار اولیه و ثانویه بیماری های قلبی عروقی مورد توصیه است(فلتچر و همکارن، 2001). در راهبرد های امروزی بر شرکت در فعالیت ورزشی هوازی متوسط تا برای افزایش و یا حفظ سلامتی توصیه شده است(جیانوزی و همکاران، 2003؛ هاس کیل و همکاران، 2007) علی رغم این، فعالیت ورزشی با شدت زیاد، شکل دیگری از فعالیت های ورزش است که فقط گاهی اوقات در ورزش های بازتوانی مورد استفاده قرار گرفته است و شامل مراحل تکراری 30 تا 300 ثانیه ای فعالیت هوازی است که در دامنه ای با شدت 95 تا 100 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی با دوره های ریکاوری مساوی، کوتاه تر و یا طولانی تر از مدت فعالیت ورزشی انجام می شود(می یر و همکاران، 1998). این نوع فعالیت ورزشی با شدت زیاد دارای اثرات بیشتری در افزایش سلامتی( داسین و همکاران، 2007؛هل گرود و همکاران،2007) و در بیماران کرونری(الدریج و همکاران،1988؛ راگن مو و همکاران، 2004)می باشند. از این جهت تحقیق حاضر به منظور بررسی و مقایسه پاسخ فیبرینوژن و پروتئین واکنشی C به دو شیوه تمرین حاد تداومی و تناوبی در زنان غیرفعال انجام شد.
بیماری قلبی و عروقی یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در جهان شناخته شده است. دیس لیپیدمی و وضعیت انعقادی افزایش یافته در توسعه بیماری قلبی و عروقی دخالت دارند. بعلاوه هایپرکلسترومی نیز با آترواسکلروزیس همراه است، روندی که به عنوان یک التهاب مزمن در دیواره عروقی محسوب می شود و منجر به اختلال عملکرد اندوتلیال می شود(لوتس،2004). پروتئین واکنشیC و فیبرینوژن از جمله فاکتورهای خطرزای بیماری های قلبی عروقی هستند که به طورمستقل و قوی، خطر بروز این بیماری ها را پیشگویی می کنند(لیبی و همکاران ، 2007). پروتئین واکنشیC اساسا در کبد و در پاسخ به واسطههای التهابی ساخته میشود و بخشی از پاسخ ایمنی ذاتی بدن میباشد. سطوح بالای آن نشانهای از خطر بیماری قلبی عروقی بوده و حوادث قلبی عروقی و مرگ و میر آینده را پیشبینی میکند (پافن و همکاران، 2006). پروتئین واکنشیC از طریق القا اینترلوکین6 و لپتین در بافت چربی و شریانی سنتز می شود و بیان سایتوکاین های التهابی مانند اینترلوکین 6 را القا می کند. هم چنین سیستم کمپلمانت را فعال می سازد و میزان لیپوپروتئین کم چگال را از طریق فاگوسیتوز تنظیم نموده و بیان نیتریک اکسید سنتاز را کاهش می دهد(هاگس و همکاران، 2003). افزایش فیبرینوژن با خطرات التها بی و لخته زایی همراه است (بست و همکاران، 2008) که به عنوان شاخص التهابی و عامل خطرزای مستقل پیشگویی کننده مرگ در افراد مبتلا به بیماری شریان محیطی، مورد توجه می باشد (چک و همکاران، 2005). میزان بیوسنتز و بازگردش فیبرینوژن پلاسمایی شاخص پیامدهی متابولیکی در فرایند پیری و بروز بیماری های مختلف شناخته شده است (پیلگرام، 2010). افزایش یک گرم در لیتر غلظت فیبرینوژن مستقل از عوامل دیگر، ممکن است خطر بیماری های کرونر قلبی تا 8/1 برابر افزایش دهد(پالمیری و همکاران، 2003). سطوح فیبرینوژن پلاسمایی ارتباط مثبتی با شاخص جرم بدن در هر دو جنس و رابطه منفی با فعالیت ورزشی در مردان دارد (ساکاکی برا و همکاران، 2004) و کاهش وزن حاصل از اجرای تمرینات ورزشی، عامل مهم تری برای کاهش غلظت ها ی شاخص ها ی التها بی نسبت به توسعه آمادگی جسمانی است (نیکلاس و بی اورس، 2010). تمرینات ورزشی با شدت متوسط روشی مطمئن برای کاهش بیماری ها ی قلبی عروقی هستند. یک جلسه فعالیت متوسط با شدت متوسط 50 تا 74 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی ضمن سرکوبی واکنش پذیری پلاکت ها و توسعه فعالیت فیبرینولتیکی، منجر به عدم تغییر سیستم انعقادی می شود و تمرینات شدید حاد به طور همزمان فعالیت فیبرینولتیکی، انعقادی و واکنش پذیری پلاکت ها را توسعه می بخشد(وانگ، 2006) نتایج تحقیقات موجود بیانگر اثرات متغیرهای مختلفی مانند تعداد آزمودنی ها، نوع، شدت، مدت، حاد و مزمن بودن فعالیت های ورزشی بر پاسخ این پروتئین است(موسوی و حبیبیان، 1390). به طوری که افزایش معنی دار سطوح پروتئین واکنشیC و عدم تغییر در سطوح فیبرینوژن پلاسمایی مردان مسن متعاقب یک جلسه تمرین مقاومتی دایره ای، عدم تغییر معنی دار سطوح فیبرینوژن متعاقب یک جلسه فعالیت حاد( تست ورزشی بروس فزاینده حداکثر) تمرین در صبح و عصر (صبوری سارئین و همکاران، 2012) و افزایش بیشتر سطوح فیبرینوژن پس از یک جلسه تمرین مقاومتی با شدت ٨٠ درصد یک تکرار بیشینه در مقایسه با یک جلسه تمرین هوازی وامانده ساز با شدت متوسط در مطالعات قبلی گزارش شده است (موسوی و حبیبیان، 1390).
بیژه و همکاران(2011) نشان دادند که یک جلسه تمرین مقاومتی دایره ای ( شامل 10 تمرین با شدت 35% یک تکرار بیشینه) با افزایش معنی دار سطوح پروتئین واکنشی C و عدم تغییر در سطوح فیبرینوژن پلاسمایی مردان مسن همراه بود. در حالی که عدم تغییر معنی دار سطوح فیبرینوژن متعاقب یک جلسه فعالیت حاد( تست ورزشی بروس فزاینده حداکثر) تمرین در صبح و عصر (صبوری سارئین و همکاران، 2012) و افزایش بیشتر سطوح فیبرینوژن پس از یک جلسه تمرین مقاومتی با شدت ٨٠ درصد یک تکرار بیشینه در مقایسه با یک جلسه تمرین هوازی وامانده ساز با شدت متوسط در مطالعات قبلی گزارش شده است(موسوی و حبیبیان، 1390). بعلاوه نورمن دین و همکاران(2013) نشان دادند سطح پروتئین واکنشی C، 20 دقیقه بلافاصله و 24 ساعت پس از هر دو نوع ورزش حاد تناوبی با شدت بالا (دو تمرین تناوبی 8 دقیقه ای شامل ثانیه 30 فعالیت با شدت 100% توان اوج و 30 ثانیه ریکاوری غیر فعال) و تمرین مداوم با شدت متوسط (22 دقیقه تمرین با شدت 60% توان اوج) در بیماران مبتلا به ناتوانی قلبی(61 سال) افزایش معنی داری نیافت.
از سوی دیگر شوا هد نشان می دهند که بین کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی و فعالیت ورزشی ارتباط مثبتی وجود دارد و تغییرات احتمالی در شکسته شدن لیپوپروتئین ناشی از فعالیت ورزشی ممکن است توجیهی برای این ارتباط مهم باشد. لیپوپروتئین با دانسیته زیاد مهم ترین فاکتور خطرزای بیماری های قلبی عروقی است و کاهش سطوح آن با افزایش خطر بروز بیماری قلبی عروقی همراه است. در افراد تمرین کرده استقامتی سطوح لیپوپروتئین با دانسیته زیاد در مقایسه با افراد غیرفعال به طور قابل ملاحظه ای بالاتر است . اما این که چه نوع ورزشی این پاسخ ها را تحریک می کند و چه میزانی (دوزی) از ورزش سطوح لیپوپروتئین با دانسیته زیاد را افزایش می بخشد، مورد بحث است. بنابر این پاسخ به این سوالات می تواند اهمیت زیادی در کاهش بیماری های قلبی عروقی داشته باشد و انجام تحقیقات بیشتر به منظور بررسی نقش انواع پروتکل های ورزشی بر نیمرخ لیپیدی ضروری به نظر می رسد(مدرسن،2004).
گیاهان دارویی از دیر باز به منظور درمان انسان که در تمام دوران تاریخ، برای درمان خویش چاره ای جز توسل به گیاهان نداشته،مورد استفاده قرار گرفته است.اگر چه در نیم قرن گذشته استفاده از داروهای شیمیایی به شدت رواج یافته است،ولی آثار زیان بار آن ها بر زندگی ، سبب گرایش مجدد انسان ها به گیاهان دارویی گردید.با این وجود استفاده از گیاهان دارویی همواره در طول تاریخ یكی از روش های مؤثر درمان بوده است. تاریخ طب با كمك گیاهان دارویی در کشور ما مربوط به دوره پارینه سنگی است (صمدلویی،1384؛باقری زنوز،1382).
گیاهان دارویی یکی از منابع بسیار ارزشمند در گستره منابع طبیعی ایران به شمار می روند که در صورت شناخت علمی از نحوه کشت ، توسعه و بهره برداری صحیح ، می توانند نقش مهمی در سلامت جامعه ، اشتغال زایی و صادرات غیر نفتی ایفا کنند (صمصام شریعت ، 1370).
از آنجا که شرایط اقلیمی کشور ما بسیار متنوع است ، جایگاه مناسبی برای رشد و پرورش انواع گیاهان محسوب می شود. به همین خاطر می توان انواع مختلف گیاهان دارویی را به صورت خودرو و تحت کشت به مقدار فراوان تهیه نمود (قاسمی ،1384).
1-1خانواده (Lamiaceae)
نعناع گیاهی است علفی و ساقه این گیاه چهار گوش می باشد از قاعده ساقه آن ها نیز غالبا ساقه های فرعی منشا می گیرد که حالت خزنده در سطح زمین پیدا می کند و یا درون خاک وارد گردیده به صورت ساقه های زیر زمینی در می آیند (زرگری ، 1379).
تیره نعناع ، شامل حدود 160 جنس و بیش از 3000گونه است که در نقاط مختلف کره زمین پراکنده اند . بیشترین انتشار این تیره در نواحی معتدل کره زمین دیده می شود. (امید بیگی ، 1384) در ایران 49 جنس از تیره نعناع با چند صد گونه در مناطق مختلف پراکنده اند.از جنس های مهم این تیره می توان به نعناع ، آویشن کوهی، اسطوخودوس، اکلیل کوهی (رزماری) ، مرزنجوش ، زوفا و کاکوتی اشاره کرد (مهربان سنگ آتش و همکاران ، 1386).
گیاهان تیره نعناع علفی ، خشبی ، یکساله ، دو ساله یا چند ساله اند که در موارد نادری به صورت درختچه های کوچک می رویند . این گیاهان از نظر نحوه زندگی و نیاز های اکولوژیكی بسیار متفاوتند. ماده موثره گیاهان این تیره عمدتا از نوع اسانس است که در کرک های ترشحی یا حجره های مخصوص در برگ ، ساقه و گل ها ساخته و ذخیره می شوند . در اندام های مختلف این گیاهان موسیلاژ ، تانن و مواد تلخ نیز وجود دارد . نعناعیان ، یکی از بزرگ ترین خانواده های گیاهی هستند که دارای پراکنش جهانی می باشند. ( به غیر از مناطق قطب
شمال و جنوب) این خانواده شامل سه تا چهار هزار گونه گیاهی است که این گونه ها در 200 جنس قرار گرفته اند. (زرگری ،1379؛واترمن ، 1379).
خانواده نعناع دارای گیاهان عموما علفی ، یکساله و دارای ساقه های راست یا خزنده و چهار گوش هستند. برگ های این گیاهان ساده متقابل و یک در میان و متناوب است . گل های آن ها کامل ، نامنظم ، دو جنسی و مجتمع به صورت دسته هایی واقع در محور ساقه یا در قسمت انتهایی آن است.گل ها دارای کاسبرگ 5 قسمتی و دو یا چهار پرچم هستند . مادگی بزرگ با 2 برچه که هر یک 4 تخمک دارد که بعدا تبدیل به میوه های فندقه می شود که هر یک حاوی چهار بذر منفرد است. بذر این گیاهان نیز کوچک بوده و دارای آندوسپرم ناچیزی است (زرگری ، 1379 ؛ واترمن ،1379).
اغلب نعناعیان تولید کننده ترپن ها و انواع ترکیبات دیگر هستند که این ترکیبات (عمدتا) در کرک های ترشحی غده ای برگ ها ، ساقه ها و اندام های زایشی ذخیره می شوند. در بین گیاهان خانواده نعناع ، گونه های مفید فراوانی وجود دارد که عده زیادی از آن ها در مصارف پزشکی و صنایع غذایی استفاده می شوند تعداد زیادی از این گونه ها نیز به علت داشتن گل های زیبا و معطر ، دارای ارزش زینتی بوده و در باغبانی مورد استفاده قرار می گیرند (زرگری ، 1379 ؛ واترمن ، 1379).
-2-1جنس Mentha
پونه یا پودنه با نام علمی Menthe از خانواده نعناعیان یا لبیدسانانLamiaceae است . پونه و نعناع هر دو تحت یک نام علمی می باشند و شباهت های فراوانی به هم دارند . نعناع برگ های لطیف تر و ظریف تری دارد ولی پونه از بوته های خشن تر و مقاوم تری برخوردار است.پونه به صورت طبیعی و خودرو در حاشیه باغچه ها و کنار جویبار ها نیز به صورت وحشی به خصوص درنواحی سرد و کوهستانی می روید . پونه و نعناع هر دو ساقه های رونده دارند و از طریق آن زیاد می شوند . برگ ها و ساقه های نازک تر و همچنین ساقه های سنبله دار پونه رامی توان خشک کرد وهنگام مصرف آن ها راجوشانده ویا دم کرد (کیانمهر،1386).
1-2-1گونه های موجود جنس Mentha
در جهان 25 گونه و هیبرید های زیادی برای جنس منتا معرفی شده است. این جنس در ایران 6 گونه علفی ، چند ساله و معطر دارد . گونه Menthe mazaffarianii انحصاری ایران است .
Menthe piperata L.نعناع فلفلی (pepper mint) از گونه هایی است که در بیشتر فارماکوپه ها از آن یاد شده است و هیبریدی است که به صورت طبیعی از تلاقی M.spicata*M.aquatica حاصل شده است و به طور گسترده به عنوان طعم دهنده استفاده می شود.
M.arvensis L. ( field mint و corn mint ) گونه ای ارزشمند با گل های صورتی یا شفید كه منتول لازم برای سیگار ضد آسم از آن تهیه می شود.
(water mint) M.aquatica L. نوعی علف هرز در مناطق غرقابی بوده که دارای ساقه ای به طور معمول قرمز رنگ و گل های بنفش است.
(Ginger mint , Scoth mint)M.gracilis هیبریدی از گونه های M.spicata*M.aquatica است که برای تهیه روغن Spearmint کشت می شود.
(Singer mint , Scoth mint) M.longifolia L. با نام مترادف M.sylvestris دارای برگ های باریک و به شدت معطر و گل های ارغوانی است.
(Common green mint , Spear mint) M.spicata L. نعناع سبز یا معمولی با نام های مترادف M.viridis گیاهای علفی که به ارتفاع یک متر ، گل های صورتی یا سفید واقع در گل آذین انتهایی که به عنوان طعم دهنده استفاده می شود.
(woolly mint , apple mint ,round-leaved mint)M.suaveolens گیاهی علفی به ارتفاع یک متر ، برگ ها به شدت کرکی ، گل های سفید تا صورتی ، در تهیه سس نعناع یا انگبین استفاده می شود (کد،1985).
1-2-1-1 مشخصات گیاه شناسی Menthe longifolia L
یک گیاه چند ساله ریزوم دار است. دارای ساقه های افراشته و گاهاً خمیده ، که در محل مقطع مربعی و ارتفاع آن در مرحله بالغ به 5/1 متر می رسد . برگ ها ساده ، متقابل یا بدون دمبرگ نیزه ای شکل(زیر گونه capensis) یا نیزه ای کشیده (زیر گونه polyadena) بیشتر از 90 میلیمتر طول و 22 میلیمتر عرض، کاملاً کرکدار در یکی یا هر دو سطح(زیرگونه capensis) یا بدون کرک (زیرگونه polyadena) با کناره های کاملا دندانه دار و نوک تیز می باشند. گل ها :گلچه های کوچک با طول حدود5-3 میلیمتر به رنگ سفید تا ارغوانی روشن،در دسته هایی که یک خوشه ی استوانه ای شکل به طول 100 میلیمتر و عرض 14 میلیمتر را تشکیل می دهند (فرانک، 1379).
:
تعداد زیادی از پیمان های صلح که کم و بیش 50 درصد از جنگ های ملی (داخلی) از سال 1990 با موافقت نامه های صلح پایان یافتند وبیش از همه در دو قرن گذشته وقتی صرفاً تنها ⅕ جنگها منتج به انعقاد مذاکرات گردیدند،مصالحه صورت پذیرفت. از نظر عددی ،متجاوز از سیصد موافقت نامه صلح در برخی از چهل قلمرو قدرت می باشد. استانداردهای بین المللی حتی برای کنترل ونظارت بر موافقت نامه های صلح بکار می روند. منشور ملل متحد و نظریه های دبیر کل و قطعنامه شورای امنیت همگی بطور اصولی وقانونی موافقت نامه های صلح را مدّ نظر قرار می دهند: بطوریکه هم شیوه مذاکرات و هم مفاد آنها و مخصوصاً موارد مربوطه به پاسخگویی در برابر تجاوز به حقوق نسل پیشین را مد نظر قرار میدهند.
1-آغاز توافق و پیمان صلح چهار بند رایج و مشترک دارد. درپایان جنگ سرد ( جنگ مطبوعاتی ) افزایشی هم در منازعات مشاهده می شود که اساساً در داخل دولت رخ می دهد . ( هم چنین اغلب در ابعاد فراکشوری ) و هم در رسیدگی و الزامات بین المللی که مختص چنین تعارضاتی می باشد قابل مشاهده می باشد .[1]
2- یک راهکار متداول دیگر که برای حل وفصل تنازعات بوجود آمد، شامل مذکرات اساسی بین دولتها و مخالفان مسلحی که بطور یکسان با این اهداف (حل وفصل منازعات) سروکار داشتند بود[2]، این راهکارها در برابر شیوه های اولیه غیر مغرضانه قرار داشته یا اساساً از طریق چارچوب های اصلی دربرابر دولت ها متعهد می شوند. [3]
3- این شیوه ها در راهکارهای رایج ومشترکی به نتیجه میرسند تا طرحهایی را سروسامان ببخشند که مربوط به فرمان آتش بس مقدمات قانونی و سیاسی در حفظ و برقراری و بقای قدرت می باشند.
4- شرایط استقرار بطور اساسی در نوشتار کتبی سندیت دارد و امضاء شده است . و صلح و توافق های قابل دسترسی عمومی هم شامل مشارکت های بین المللی است و هم شامل مشارکت های داخلی است .
زمانی که حوادث 11 سپتامبر 2011 رخ داد به نظر می رسید تمرکز مجدد بر روی تنازعات بین دولتها بالا گرفته و بطور حیرت آوری شاید کاربرد جامع موافقت نامه های صلح بصورتی خاموش ادامه یافت و حتی مفاهیم جدیدی پیدا شد.
موافقت نامه های صلح مربوط به تلاش برای نوسازی جوامع در تاُسی از تنازعات بین الدول می باشند بطوری که در شرایط کوا ، افغانستان و عراق قابل مشاهده و درک است. اکنون ، کاربرد و بکارگیری نیروی بین الدول باعث درگیری بین المللی در عمارت و ساختمان حکومت داخلی می شود این پروژه نیاز به جعل توافق ها و سندهای بین گروه های معارض از طریق دستورات قانون اساسی دارد که بصورت توافق مذاکرات ، جلوه گر می شود .
علیرغم شیوع سندهایی که می توانند بعنوان پیمان های صلح درنظرگرفته شوند ، و پیدایش استانداردهای قانونی که آنها را بعنوان یک مقوله در نظر می گیریم . اصطلاح پیمان صلح بطور جامع نامشخص باقی می ماند . این برچسب عنوان اغلب به توافق های مستند بین اعضای یک اختلاف و جنگ داخلی فجیع وشدید نسبت داده می شود تا فرمان آتش بس را ضمیمه دستورات قانونی و سیاسی کند . یک دهه و نیم بعد از جنگ سرد اقداماتی بوجود آمد که مربوط به تحقیقات روبه رشد درزمینه پیمان های صلح ،بخصوص در علوم اجتماعی و در زمینه حل اختلافات بود. هم چنین این ادبیات و نوشته جات توجه مختصری به نقش پیمان صلح بصورت یک سند لازم الابلاغ و اجباری داشتند . دانشمندان علوم اجتماعی و تحلیل گران حل تنازعات آنچه را که باعث می شود پیمان های صلح به نتیجه برسند یا با شکست مواجه شوند را بررسی می کنند . آنها تلاش می کنند تا عناصر متفاوت مربوط به توافقات را تفکیک کنند . بصورتی که بطور تجربی آنها را آزمایش می کنند و از طریق مطالعات و بررسی های پرونده ، محدوده و میزانی را که باعث کاهش تنازعات میشوند مشخص می کنند. این تحقیق ، درطرح و نتایج مربوط به آن ، پیمان های صلح را بعنوان یک گروه در نظر می گیرد اما تمایل دارد بخش محدودی را به سوالات مطرح شده ای درمورد چگونگی اعمال توافق و اینکه آیا توافق یک سند قانونی است یانه ؟ اختصاص می دهد . این تحقیق بر عوامل عمده ای که تسلیم و تبعیت را بعنوان مداخلات پویای شخص ثالث درنظر می گیرند. و به ویژگی اصلی روند مبارزات مثل نقش اقتصاد و بلوغ ومسلح شده تعادلات و روابط نیرومند منطقه ای و نظامی متغیر تمرکز دارد . و بخشی از مباحث با توافق نامه و قرارداد تحت پوشش قرار می گیرد . ( با توجه به مختصری به طرح توافق) ادبیات قانونی ،در مقابل ارزیابی های محدود و جزیی از شرایط ، ساختارها و ماهیت قانونی پیمان های خاص را بدست می دهند. اما به میزان اندکی بصورت مستقیماٌ متحمل تحلیل موافقت نامه های صلح می شود . هرموقعیتی ، یک رقابت با ارزش است . نظر به ادبیات قانونی ، مقیاس تجلی پیمان های صلح عبارتست از: گروه مشخصی از استانداردهایی که بعنوان یک گروه در نظرگرفته می شوند ، حوزه ای از تجارب متداول و مشترک که مربوط به مذاکرات طرح و محتوا و اجرامی باشند وهمگی آنها به یک سری سندهای مربوط به ویژگی های رایج قانونی ، اشاره و دلالت دارند.
با توجه به ادبیات علوم اجتماعی ، فرعیات مربوط به ویژگی های قانونی موافقت نامه های صلح ، با منظور کردن تبعیت یا اجراعلیرغم بیشترین اختلافات جزئی در مورد چگونگی اعمال قانون مورد اهمیت واقع میگردند . بینش درونی بیشتر و بالاتر درزمینه تبعیت وپیروی مفید است و باعث می شود محقق چنین پیشنهاد دهد که درحدود نیمی از تمام پیمان های صلح طی 5 سال وبیشتر طی یک دوره ده ساله درهم شکسته می شوند ودر همین حال اکثر بقایا « عدم جنگ و عدم صلح » را بدست میدهند که بررسی آن مشکل می باشد[12] .
این مبحث نقش پیمان های صلح را در جریانات صلح آمیز یک چشم انداز قانونی ، مطرح می سازد . به ویژه ، زمان چگونگی پیدایش و ایجاد پیمان های صلح درجریانات صلح آمیز را نیز مطرح می سازد . (بخش 1) و نیز محدوده ای را که در آن آنها روش های قانونی قابل تشخیص یا روش هایی را که اعتبار قانونی داشته و بکار می آیند را مشخص می کنند . ( بخش 2 )
هرچند سند برات عملاً در روابط تجار مهجور واقع شده است اما مطالعه دقیق آن و تمرکز در اصول و مقررات جذاب آن، هرچه بیشتر ما را به سمت منظور قانون گذاران دهه اول و دوم قرن اخیر راجع به سایر نظرات حقوقی می کشاند به طوری که گاهی اوقات از دقت نظر این قانوننویسان به شگفت میآییم.
اما راجع به نکول برات تقریباً میتوان گفت که هیچ کس سخنی در ماهیت آن نرانده است و این سکوت شاید به دلیل اغنایحقوقدانان از این ماهیت بوده است. در نوشته های فقها نیز هیچ فقیهی به ماهیت نکول در تمام عرصه ها نپرداخته است؛ به طوری که نگارنده راجع به این مطلب با مشکلات زیادی مواجه بود و لازم بود از خود سؤال و جواب هایی را پیرامون این مطلب طرح کند تا مطلب روشن گردد؛ زیرا ماهیت نکول فرع بر ماهیت برات و اصول حاکم بر آن می باشد و اگر نتوان ماهیت درستی از برات و اصول حاکم بر آن ارائه داد نمی توان از ماهیت نکول سخنی گفت.
برات دارای احکام ضعیف، فراوان و پیچیده ای است که همه آن ها در جهت اهداف پیش گفته مقرر شده اند. تعدد و پیچیدگی های این احکام سبب شده است تبیین ماهیت حقوقی برات به گونه ای که بتواند این احکام را توجیه و مدلل نماید بسیار دشوار گردد، تا آنجا که برخی از نویسندگان تلاش برای تبیین کامل ماهیت این تأسیس حقوقی را کاری بی ثمر قلمداد نموده اند. تعدد نظریات مختلف ابرازی از سوی حقوقدانان کشورهای مختلف و نقض و ابرام های این نظریات در بین حقوقدانان مؤید این معناست.
تبیین صحیح ماهیت حقوقی برات از آن جهت دارای اهمیت است که اولاً موجب درک و فهم آسان احکام غامض و متعدد حاکم بر آن می گردد ثانیاً در رفع تعارض این احکام بسیار مؤثر است ثالثاً در موارد اجمال و یا سکوت قانون همچون نکول برات به راحتی می توان حکم صحیح را برمبنای آن استنباط نمود.
آنچه از مجموع استقرائات صورت گرفته در نظریات ابرازی در مورد تبیین اصول و احکام حاکم بر برات می توان احصا نمود این است که حقوقدانان در برخورد با پیچیدگی های احکام برات نوعاً این اصول و احکام را خلاف اصول و قواعد مدنی (به طریق اولی قواعد فقهی) توصیف نموده اند و این تخلف سامانه ها و نهادهای حقوق مدنی را ناشی از ناکارآمدی حقوق مدنی در تعلیم نیازهای دنیای تجارت دانسته اند.
به دیگر سخن آنان در تحلیل حقوقی این احکام صرفاً آن ها را ناشی از الزامات دنیای تجارت دانسته و لهذا نوعاً چهره ای خلاف قاعده و استثناییبر اساس مبانی حقوق مدنی و فقه برای اسناد براتیایجاد کرده است. به نظر ما این امر ناشی از عدم ارائه تبیین صحیح از ماهیت حقوقی برات و بالنتیجه ماهیت نکول برات است به این سبب این تحقیق وجهه همت خود را تلاش برای تبیین ماهیت حقوقی برات و ارائه مدل درست و صحیح در توجیه قواعد آن و سپس ماهیت نکول برات بر اساس آن قرار داده است تا برمبنای آن بتوان تحلیل صحیحی از آثار و اصول حاکم بر برات ارائه نمود و در موارد اجمال و فقدال نصوص قانونی حکم صحیح را استنباط نمود. اما راجع به ماهیت برات به علت مبنایی بودن و این که موضوع علی حده ای نسبت به این تحقیق محسوب می شود بسیار مختصر به آن پرداخته شده است.
ب) تعریف مساله و بیان سؤالهای اصلی تحقیق:
بحث آثار مترتب بر نکول در برات با وجود «مبتلا به بودن» آن در کتب حقوقی به طور مستقل پرداخته نشده است؛ از آنجا که بحث مورد نظر جزء موضوعات مورد اختلافی بین حقوقدانان است لذا بر آن هستیم که مبانی و استدلال های ارائه شده را مورد بررسی قرار داده و با پذیرش نظریه ی موجه آن را در حقوق ایران تحلیل کرده و با بهره گرفتن از تحلیل ها و راه حل ها و بهره گیری از دیدگاه های حقوقدانان ایرانی به حل هر چه بهتر و مناسب تر کردن این گونه مسائل بپردازیم و از آنجا که این موضوع دارای سابقه ی طولانی در حقوق خارج می باشد لذا دراین تحقیق ابتدا با مبنا قرار دادن قانون تجارت ایران راهحل های موجود در کنوانسیون های متحدالشکل ژنو راجع به برات و سفته مصوب ۱۹۳۰ و برات و سفته بین المللی مصوب ۱۹۸۸ کنوانسیون حقوق تجارت بین الملل سازمان ملل متحد (آنسیترال) به علت اهمیت بین المللی آنها و حقوقکامن لا به علت اینکه مقررات فوق را مورد پذیرش قرار نداده است مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت و در نهایت سعی خواهد شد باتوجه به موارد فوق راهحل های مناسبی اتخاذ گردد. سوال های تحقیق عبارتند از:
1) دارنده برات در صورت نکول دارای چه حقوق و تکالیفی می باشد؟
2) ماهیت نکول برات چیست؟
3) آیا نکول برات با سایر انواع نکول متفاوت است؟
ج) سابقه و ضرورت انجام تحقیق:
از آنجا كه در این زمینه كار تحقیقی كامل و جامعی وجود ندارد لذا بر آن هستیم تحقیق كامل و جامعی از جهت نظری و عملی و كاربردی انجام دهیم.
د) فرضیه ها:
1) دارنده برات در صورت نکول دارای حقوق و تکالیفی می گردد که از جمله آن می توان به موارد زیر اشاره کرد: دین مؤجل به حال تبدیل می شود، تمامی امضا کنندگان سند در مقابل وی مسئولیت تضامنی دارند، اقدام جهت تنظیم اعتراض نکول و دیگر تشریفات قانونی، رعایت مواعد قانونی زمان جهت اخذ وجه و غیره.
2) ماهیت نکول عمل حقوقی انشایی غیر تشریفاتی است.
3) ماهیت نکول با سایر انواع نکول متفاوت است به دلیل آنکه سایر انواع نکول انشایی نیستند و در نتیجه واقعه حقوقی محسوب می شوند.
ه) هدف ها:
بررسی آثار مترتب بر نکول برات در قوانین و مقررات ایران و کنوانسیون های بین المللی و نواقص حقوق کشورمان در زمینه حقوق و وظایف دارنده برات با توجه به کنوانسیون های ژنو و آنسیترال و ارائه راه کارهای متناسب در رفع این کاستی ها از اهداف این تحقیق می باشد به طوری که در این بین اصول و قواعد فقه امامیه که حقوق کشورمان متأثر از آن است نیز مورد تعرض قرار نگیرد.بنابرین ابتدا به بررسی ماهیت برات می پردازیم تا پی به ماهیت نکول ببریم زیرا نکول از عناوین در برات است و شناخت ماهیت فرع متوقف بر شناخت ماهیت اصل است. پس از آن در بخش دوم به بررسی آثار آن در برات می پردازیم.
ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد
یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است