دانش فقه راه رسیدن به احکام عملی شریعت را هموار می کند و فقه اسلامی مجموعه عظیمی است از قوانین و پیشنهادهای سازنده الهی برای همه شئونات فردی و اجتماعی بشر که از کوچکترین مسائل تا بزرگترین معضلات سیاسی و اجتماعی، رهنمون دارد. این مجموعه دقیق و عمیق در گنجینه پر بار کتاب و سنت دفین بود که پس از رحلت پیامبر (ص) ، فقها در کشف این گنج پنهان کوشیدند و روز به روز به تازهتر از تازه دست یافتند و بر این یافته ها افزودند تا به امروز که مجموعه پر بار حقوقی اسلام را به نام فقه، فرا روی ما قرار دادند.
بیگمان مجموعه ای چنین دقیق و عمیق را اصولی متقن باید، پس به زودی دانشی بنام اصول فقه پا گرفت و این اصول راه تفرّع و تشعّب فقه را باز کرده و آن را در بستر زمان و مکان که مؤثرترین عناصر تکامل قوانین است، بسط و توسعهای شگرف داد.
تحقیق حاضر تلاشی است در معرفی یکی از مهمترین مباحث این اصول با عنوان «مطلق و مقید» که کاربرد آن در نصوص و متون فقهی و حقوقی و محاورات مردم بسیار ملموس است.
در این میان گاهی متون و مفهوم کلام و قانون روشن و گویا نیست و شنونده یا حقوقدان در مواجهه با سخنان و یا هر یک از مواد قانونی
برای درک صحیح از مدلول حقیقی الفاظ و مصوبات نیاز به ابزار و روشهایی دارد تا به کمک آنها هدف واقعی گوینده و مقنن را کشف نماید. از مهمترین روشهایی که به کمک آن به مراد واقعی متکلم پی میبریم، مقدمات حکمت است. کاربرد این مقدمات در حوزه های زیادی به چشم میخورد که از جمله آنها میتوان به حوزه فقاهت و استنباط احکام شرعی، اصول فقه، حقوق موضوعه و محاورات مردم اشاره کرد. بنابراین بررسی مقدمات حکمت و نقش آن در اطلاق از اهمیت ویژهای برخوردار است. از آنجایی که در این زمینه، اثری که به طور اختصاصی به بررسی مقدمات حکمت و کاربرد آن در فقه و حقوق پرداخته باشد، یافت نشده است، ضرورت دیده شد که به طور اختصاصی به این موضوع پرداخته شود. بدین سبب این نوشتار در سه فصل به این موضوع می پردازد.
در فصل نخست کلیات تحقییق، تعاریف و مفاهیم، در فصل دوم مباحث مربوط به اطلاق و تقیید و در فصل سوم به بحث و بررسی مقدمات حکمت و کاربرد آنها پرداخته خواهد شد. و در انتها نتیجه کلی بحث بیان می شود. گفتنی است که در طول ارائه کلیه مباحث، سهولت فهم، روانی مطالب و استفاده از کتب دست اول و معتبر در این زمینه، مهمترین امور در دیده ما بوده اند.
آنچه گفتیم درباره سیاق و شیوه ارائه مطالب بود؛ اما درباره محتوای مطالب بیش از این نمیتوان گفت که این اثر نتیجه تلاشی سخت و کوششی بسیار در تأمین اهداف یاد شده و نیز اهداف درونی است. و اینکه این مجهود تا چه اندازه به مقصود نزدیک شده، محتاج داوری اساتید ژرف اندیش است.
فرم در حال بارگذاری ...
