وبلاگ

اندازه گیری عملکرد از جمله بهترین راه­های بدست آوردن اطلاعات برای تصمیم گیری در سازمان­ها است. بین سال­های 1850 تا 1975 سازمان­ها می­توانستند تنها با تصمیم گیری بر اساس اندازه­ های مالی به موفقیت خود اطمینان داشته باشند، ولیکن با افزایش رقابت در بازارها، مدیران علاوه بر اندازه­ های مالی نیازمند آگاهی از سایر جنبه­ های عملکرد سازمان نیز می باشند. بدین منظور بسیاری از سازمان­ها اندازه­ هایی را که بیانگر وضعیت سلامت سازمانشان است، گسترش داده اند. این اندازه­ها کمک خواهند نمود تا عملکرد و تلاش­ های بهبود فرایند در مسیر خود هدایت شوند. به منظور ایجاد و بکارگیری این اندازه­ها روش­های مختلفی توسعه یافته­اند که از آن جمله می­توان، به کارت امتیازی متوازن اشاره کرد. (علی بابایی، 1383)

 

روش کارت امتیازی متوازن برای به وجود آوردن این اندازه­ها و استفاده از نشانگرهایی برای اندازه‎گیری عملکرد و سلامت سازمان با در نظر گرفتن نکات عنوان شده توسعه یافته است. برای این منظور نیاز به یک سیستم اندازه­ گیری عملکرد می­باشد که بر مبنای استراتژی، عملکرد کلیه اجزاء سازمان را به طور پیوسته تحت کنترل و نظارت در آورده و آن را با برنامه­ها و اهداف سازمان مقایسه کند تا بتواند امور را، بهتر و اثربخش­تر مدیریت کرده، میزان موفقیت، خروجی کار و پیشرفت، در بهبود عملکرد سازمان و در نتیجه انگیزه و فرصت لازم را برای ارتقاء عملکرد سازمان فراهم می­نماید. (قنبرزاده، 1391)

 

با توجه به مطالب ذکر شده در بالا، این تحقیق به  مقایسه عملکرد سازمان تربیت بدنی استان مرکزی با استان قم با بهره گرفتن از روش کارت امتیازی متوازن می ­پردازد. این فصل در ادامه به تشریح و بیان مسئله، اهمیت و ضرورت موضوع و اهداف خاص و کاربردی تحقیق، سوال­­ها و فرضیه ­های تحقیق،  قلمرو مکانی و زمانی تحقیق می ­پردازد.

 

1-2 بیان مسئله

 

در عصر کنونی تحولات شگرف دانش مدیریت وجود نظام ارزیابی را اجتناب‌ناپذیر نموده است ؛ به گونه‌ای که فقدان نظام ارزیابی در ابعاد مختلف سازمان را، اعم از ارزیابی در استفاده از منابع و امکانات، کارکنان، اهداف و استراتژی­ها؛ به عنوان یکی از علائم بیماریهای سازمان قلمداد می‌نمایند.   ( عزمی ، 2011).

 

هر سازمان به منظور آگاهی از میزان مطلوبیت و مرغوبیت فعالیت­های خود بالاخص در محیط­های پیچیده و پویا نیاز مبرم به نظام ارزیابی دارد. از سوی دیگر فقدان وجود نظام ارزیابی و کنترل در یک سیستم به معنای عدم برقراری ارتباط با محیط درون و برون سازمان تلقی می‌گردد که پیامدهای آن کهولت و نهایتاً مرگ سازمان است)جیانگ یان،2010). ممکن است بروز پدیده مرگ سازمانی به  علت عدم وقوع یکباره آن، از سوی مدیران عالی سازمان­ها احساس نشود. لکن مطالعات نشان می‌دهد فقدان نظام کسب بازخورد امکان انجام اصلاحات لازم برای رشد، توسعه و بهبود فعالیت­های سازمان را غیر ممکن می کند، سرانجام این پدیده مرگ سازمانی است(مهرگان ، 2013).

 

مسئله ارزیابی عملکرد سالیان زیادی است که محققان و کاربران را به چالش واداشته است. سازمان‎های تجاری در گذشته تنها از شاخص‎های مالی به عنوان ابزار ارزیابی عملکرد استفاده می‎کردند؛ تا اینکه «کاپلن و نورتن» در اوایل دهه 1980 پس از بررسی و ارزیابی سیستم‎های حسابداری مدیریت، بسیاری از ناکارایی‎های این اطلاعات را برای ارزیابی عملکرد سازمان‎ها نمایان ساختند که این ناکارایی ناشی از افزایش پیچیدگی سازمان‌ها، پویایی محیط و رقابت بازار بود ( نورتون و کاپلان).

 

از طرفی استفاده از سیستم های ارزیابی عملکرد که تنها بر شاخص ­های مالی متکی هستند می ­تواند موجب بروز مشکلاتی برای سازمان شود که برخی از این مشکلات به شرح زیر است:

 

_ از آنجا که شاخص‎های مالی با استراتژی‌های سازمان ارتباط پیدا نمی­ کنند ممکن است با اهداف استراتژیک سازمان تضاد داشته باشند و موجب پدید آمدن مشکلاتی در تدوین استراتژی شوند. به عنوان مثال افراط در استفاده از «نرخ برگشت سرمایه» می ­تواند تنها به بهبودهای کوتاه مدت منجر شود.

 

_ معیارهای سنتی نظیر کارایی هزینه و مطلوبیت، ممکن است باعث فشار آمدن به مدیران در جهت توجه به نتایج کوتاه مدت شده و در نتیجه هیچگونه حرکتی به سمت بهبود صورت نگیرد.

 

_ شاخص‏های مالی گزارش دقیقی درباره هزینه ی فرایندها ، محصولات و مشتریان نمی­ دهند و تنها بر فرایند کنترل بخشی به جای کل سیستم تاکید دارند.

 

_ شاخص ­های مالی قادر به تشخیص هزینه‎های کیفی به شکل دقیق و مناسب نیستند و تنها تولید بیشتر را تشویق می­ کنند. ( کرون و همکاران، 2012).

 

نواقص و کمبودهای سیستم های سنتی ارزیابی عملکرد به انقلابی در مدیریت عملکرد منجر شد به طوری که محققان و کاربران به سمت خلق سیستم های نوین ارزیابی عملکرد حرکت کردند که اهداف و محیط فعلی را مورد توجه قرار دهند و بدین ترتیب فرایندهای ارزیابی

 متعددی برای استفاده سازمان های مختلف ایجاد گردید.

 

در این راستا، تحقیق موردنظر در جهت ارائه اطلاعات بهینه و کارآمد سعی در تعمیم مدل ارزیابی عملکرد با بهره گرفتن از روش کارت امتیازی متوازن را دارد به گونه ای که مدل مذکور، توانایی ارزیابی عملکرد سازمانی را با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی جامعه، داشته باشد. تانگ مطرح می نماید که جهت پیش بینی و اولویت بندی عوامل تاثیرگذار بر ارزیابی عملکرد سازمانی تکنیک های مختلفی وجود دارد و استفاده شده است که معمولترین آنها روش های رگرسیون و مدل های ARIMA هستند که این شبکه ها توانایی فراگیری سری های ساده خطی و قابلیت وفق شدن با توابع توزیع های آماری را دارا هستند اما با بهره گرفتن از روش ارزیابی متوازن می توان سری های غیرخطی را نیز محاسبه نمود( میلبرنت ، 2009).

 

1-3 اهمیت و ضرورت موضوع

 

بهبود مستمر عملکرد سازمان‏ها، نیروی عظیم هم‌افزایی ایجاد می‌کند که این نیروها می‌تواند پشتیبان برنامه رشد و توسعه و ایجاد فرصت‌های تعالی سازمانی شود. دولت‏ها و سازمان‎ها و مؤسسات تلاش جلو برنده‌ای را در این مورد اعمال می‌کنند( آنرو لپ،2013). بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف و بدون شناسایی چالش­های پیش روی سازمان و کسب بازخور و اطلاع از میزان اجرای سیاست‎های تدوین شده و شناسایی مواردی که به بهبود جدی نیاز دارند، بهبود مستمر عملکرد میسر نخواهد شد. تمامی موارد مذکور بدون اندازه‌گیری و ارزیابی امکان‌پذیر نیست    (الناز ، 2012).

 

لرد کلوین فیزیکدان انگلیسی در مورد ضرورت اندازه‌‌گیری می‌گوید: «هرگاه توانستیم آنچه درباره آن صحبت می‌کنیم اندازه گرفته و در قالب اعداد و ارقام بیان نماییم می‌توانیم ادعا کنیم درباره موضوع مورد بحث چیزهایی می‌دانیم. در غیر این صورت آگاهی و دانش ما ناقص بوده و هرگز به مرحله بلوغ نخواهد رسید»( جیانگ یان ، 2012).

 

ارزیابی و اندازه‌گیری عملکرد بازخورد لازم را در موارد زیر ارائه می‌کند:

 

1-    با پیگیری میزان پیشرفت در جهت اهداف تعیین شده مشخص می‌شود که آیا سیاست‎های تدوین شده به صورت موفقیت‌آمیزی به اجرا در آمده‌اند یا خیر.

 

2-    با اندازه‌گیری نتایج مورد انتظار سازمانی و همچنین ارزیابی و اندازه‌گیری و رضایت کارکنان و مشتری‎ها مشخص می‌شود آیا سیاست­ها به طور صحیح تدوین شده‌اند یا خیر.

 

3-    ارزیابی و اندازه‌گیری عملکرد امکان شناسایی زمینه‌هایی که مدیریت باید توجه بیشتری به آن­ها بنماید را میسر می‌سازد و به شناسایی فرصت‎ها و محدودیت­ها کمک می‌کند.

 

4-    ارزیابی عملکرد باعث ایجاد اطلاعات برای مدیران در تصمیم‌گیری­های مدیریتی خواهد بود. چرا که بخش زیادی از اطلاعات لازم برای تصمیم‌گیری­های مدیریتی از طریق اندازه‌گیری و ارزیابی سیستم عملکرد فراهم می‌آید.

 

به طور کلی ضرورت­های خاص این تحقیق، نیاز به مقایسه تطبیقی رابطه عوامل روش کارت امتیازی متوازن سازمان تربیت بدنی استان مرکزی و استان قم، واکاوی مسئله از نظر سازمان تربیت بدنی استان مرکزی و استان قم، اهمیت روز افزون مبحث عملکرد در سازمان‎ها و تأثیر آن بر وضعیت سازمان تربیت بدنی استان مرکزی و استان قم می­باشد.

 

1-4 اهداف تحقیق

 

1-4-1 هدف اصلی تحقیق

 

هدف اصلی این تحقیق مقایسه عملکرد سازمان تربیت بدنی استان مرکزی با استان قم با بهره گرفتن از روش کارت امتیازی متوازن است که البته با توجه به این که تحقیق موجود به صورت مطالعه موردی در سطح دو سازمان انجام می­ شود ممکن است به طور کامل اهداف فوق برآورده نشود؛ اما آنچه که در انجام این تحقیق مد نظر است بررسی و توجه به موقعیت گروه خاصی از افراد جامعه است و وضعیت بحرانی آنان مد نظر قرار گرفته نشده است.

 

1-4-2 هدف علمی تحقیق

 

هدف علمی تحقیق حاضر، شناسایی رابطه عملکرد و تطبیق عوامل روش کارت امتیازی متوازن در سازمان تربیت بدنی استان مرکزی و استان قم می­باشد.

 

1-4-3 هدف کاربردی تحقیق

 

سازمان تربیت بدنی استان مرکزی و استان قم و سایر سازمان‎ها و ادارات مرتبط به عنوان اصلی‎ترین کاربران این تحقیق بوده و می توانند نتایج این تحقیق را مورد استفاده قرار دهند.

 

1-5 سوالات تحقیق

 

1-5-1 سوال اصلی تحقیق

 

آیا بین عملکرد سازمان تربیت بدنی استان مرکزی با استان قم با بهره گرفتن از روش کارت امتیازی متوازن تفاوتی وجود دارد؟

 

1-5-2 سوالات فرعی تحقیق

 

1. آیا ارزیابی عملکرد از منظر مالی روش BSC برای سازمان تربیت بدنی استان مرکزی و استان قم وجود دارد؟

 

1. آیا ارزیابی عملکرد از منظر مشتری روش BSC برای سازمان تربیت بدنی استان مرکزی و استان قم وجود دارد؟

 

1. آیا ارزیابی عملکرد از منظر فرایند داخلی روش BSC برای سازمان تربیت بدنی استان مرکزی و استان قم وجود دارد؟

 

1. آیا ارزیابی عملکرد از منظر رشد و یادگیری روش BSC برای سازمان تربیت بدنی استان مرکزی و استان قم وجود دارد؟

1-5 فرضیه ­ها

 

فرضیه تحقیق یا فرضیه علمی عبارت است از حدسی برای پیش بینی نتیجه یک تحقیق منحصر به فرد یا توضیح رابطه بین دو یا چند متغیر. فرضیه سبب می شود که تحقیق روی یک هدف معین متمرکز شود و آنچه باید مورد مشاهده قرار گیرد، مشخص گردد. با توجه به اینکه تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی است،  فرضیه زیر را مد نظر دارد.