عقد بیع از جمله مهمترین عقود معین و مشهورترین آنهاست و نسبت به سایر عقود وتصرفات قانونی،کاربرد بیشتری در روابط میان افراد دارد، و نه تنها امروز بلکه در گذشته نیز اساس معاملات و روابط تجاری مبتنی بر آن بوده است، این بدان جهت است که انسان طبعاً مدنی و اجتماعی است و نمی تواند به تنهایی نیازهای خود را برطرف سازد، از اینرو در کتب فقهی وحقوقی، بحث از بیع مقدم بر همه عقود دیگر مطرح می شود چندان که قواعد و شروط مربوط به آن،مبنای سایر تصرفات نیز واقع شده است.
در کتب مختلف و از نظر فقهای مختلف بیع اقسام بسیاری دارد که از جمله ی آنها بیع خیاری است، بیع خیاری یکی از عقود ریشه دار در تاریخ بشری است. در اجتماع همه افراد متملک نیستند تابه تنهایی بتوانند تمام نیاز های خود را برطرف کنند، همچنین نظر به این که ربا در
اسلام حرام است واز طرفی مقتضیات اقتصادی جهان ایجاب می کند که مردم از منافع و سرمایه ی خود نیز مانند سایر اموال استفاده نمایند، و به دلیل این که راه مستقیم عواطف مذهبیشان را جریحه دار می ساخته لذا به بیراهه دست زدند و به بیع خیاری متوسل شدند و برای دوری جستن از ربا بهتر دیدند که بیع خیاری را دست آویز قرار دهند.
از آنجایی که دین ما اسلام دین کاملی است و در هیچ زمینه ای نقطه کوری برای پیروان خود باقی نگذاشته است مگر در موارد استثنا، قطعا در زمینه ی اقتصاد هم قوانین مربوط به این علم را که علم کلی و اساسی است را مشخص کرده، نگاهی به تاریخ نشان می دهد که بیع خیاری از دور دست ها در اجتماعات گوناگون وجود داشته است، ولی با توجه به محدود بودن معاملات اقتصادی گذشته کابرد زیادی از این نوع بیع متصور نبوده،اما در حال حاضر با توجه به گسترش معاملات اقتصادی بیع خیاری توسعه روز افزونی داشته،و طبعا اثرات نامحدودی بر اقتصاد ما خواهد داشت پس از وظایف دولت است که این عقد را بر پایه قوانین و موازین اسلامی بنا کند.
بیع خیاری در فقه شیعه و اهل سنت دارای سابقه ی بسیار طولانی است فقیهان امامیه از این عقد تحت عنوان بیع خیاری یا بیع شرط نام برده و فقهای عامه با نام های گوناگونی نظیر بیع الوفاء یا بیع المعامله از آن یاد کرده اند. بیع خیاری عقدی است که در صورت به کار گیری صحیح می تواند تاثیرات مثبت بسیاری بر اقتصاد داشته باشد و خصوصا در بانک ها هم می تواند به صورت چشمگیری مورد توجه قرار گیرد.
پوشش در کلام الله مجید در سوره های نور و احزاب به صراحت و وضوح تبیین شده است. «در این آیات شریفه حدود پوشش، آثار و کارکردهای آن بیان گردیده است؛ در حقیقت، پوشش زن ومرد مسلمان به فتوای همه ی مراجع معروف تقلید در این زمان یکی از ضروریات دین است.»
لزوم پوشیدگی براساس شش دلیل قطعی قابل اثبات است که هر یک به تنهایی برای اثبات ضرورت پوشش کافی است: – قرآن کریم، روایات شریفه، سیره ی اهل بیت علیه السلام، براهین عقلی، فطرت و طبیعت انسانی و تاریخ.
نکته مهم در بررسی پوشش از نظر دین مبین اسلام، این است که نگرشی مطابق با فطرت و هویت حقیقی زنان است که نه تنها یک بُعدی نبوده، بلکه همهی ابعاد و جوانب شخصیت زن ومرد مسلمان در بُعد مادی و معنوی را مدّ نظر قرار داده است. از این روی در این پایانامه، پوشش از دیدگاه قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته است.
بدون شك، پوشش زن در برابر مردان بیگانه، یكی از ضروریات دین اسلام است. قرآن كریم میفرماید: «و به بانوان باایمان بگو چشمهای خود را فروپوشند و عورتهای خود را از نگاه دیگران پوشیده نگاه دارند و زینتهای خود را، جز آن مقداری كه ظاهر است، آشكار نسازند و روسریهای خود را بر سینه خود افكنند و زینتهای خود را آشكار نسازند؛ مگر برای شوهرانشان، پدرانشان، پدر شوهرانشان، پسرانشان،
پسران همسرانشان، برادرانشان، پسر برادرانشان، پسر خواهرانشان، زنان همكیششان، كنیزانشان و مردان سفیهی كه تمایلی به زنان ندارند و كودكانی كه از امور جنسی بیاطلاعند و پاهای خود را بر زمین نكوبند تا زینتهای پنهانشان آشكار شود و همگی به سوی خداوند توبه كنید ای موءمنان؛ باشد كه رستگار شوید». افزون بر آن، در آیات دیگر، پوشیدگی كامل اندام، نیک و شایسته، با وقار و بدور از تحریک سخن گفتن و دوری از آرایشهای جاهلیت نخستین،توصیه شده است.
در روایات نیز پوشیدن جامه بدننما و نازك نزد نامحرم، آرایش و استعمال عطر در خارج از خانه اختلاط فساد برانگیز زن و مرد، دست دادن و مصافحه با نامحرم و تشبه به جنس مخالف منع شده است و مردان با غیرت، به هدایت و كنترل همسر و دختران، عفّت نسبت به زنان مردم و دوری از چشمچرانی توصیه شدهاند.
پس معلوم شد كه تفاوت اساسی حجاب اسلامی با حجاب ادیان گذشته، در این است كه اسلام وجوب پوشش زنان را متناسب با شئونات انسان، با تعدیل و نظم مناسب و به دور از افراط و تفریط، سهلانگاری مضرّ یا سختگیری بیمورد به جامعه بشری ارزانی داشته است. حجاب اسلامی همچون حجاب مورد توصیه پاپها، به معنای حبس زن در خانه یا پردهنشینی و دوری از شركت در مسایل اجتماعی نیست؛ بلكه بدین معناست كه زن در معاشرت خود با مردان بیگانه، موی سر و اندام خویش را بپوشاند و به جلوهگری و خودنمایی نپردازد تا در جامعه، غریزه آتشین جنسی تحریک نگردد؛ بلكه در محیط خانواده، این غریزه به صورت صحیح ارضا گردد.
و پیشگفتار
بیان مسئله تحقیق (موضوع مطالعاتی)
عنوان این پایان نامه بررسی قاعدة «العقودتابعة للقصود» از منظر فقه شیعه و اهل سنت می باشد. قاعده «العقودتابعة للقصود» یکی از قواعد مهم فقهی است که در لسان اهل سنت به قاعده «الاموربمقاصدها» و دانشمندان علم حقوق از آن به اصل آزادی قراردادها تعبیر می کنند. دین مقدس اسلام به عنوان آئین برتر، دارای بهترین و جامع ترین برنامه برای زندگی دنیا و تأمین سعادت اُخروی بشر است؛ شاهد این مدعا آن است از ابتدای تولد انسان و قبل از آن تاهنگام جان دادن او و بعد از آن، برای او احکام و قوانینی آورده است و در هیچ لحظه ای انسان را از احکام الهی و سعادت آور محروم نفرموده است.
مکتب فقه اسلام نسبت به دیگر نظامهای حقوقی جهان از امتیازها و بر جستگیهای بسیاری بر خورداراست که از آن جمله می توان ژرفا،
گستردگی، ضمانت اجرا، فراگیری، جامع و عقلانی بودن را برشمرد. این ویژگیها مکتب اسلام را نظام حقوقی پیشرو، مترقی و تکامل یافته ای ساخته است. رسالت فقه، ادارة زندگی فردی و اجتماعی انسان ها و هدایت آنان به حیات معقول و انسانی است و به گفتة امام خمینی(ره) « فقه تئوری و اقعی و کامل ادارة انسان و اجتماع ازگهواره تاگوراست.»[1]
بی گمان در عصر حاضر توانا سازی فقه در روش استنباط برای پاسخگوئی به نیازها و پرسشهای جدیدی که برخواسته از زندگی پیچیده همراه با صنعت و توسعه است، اولویت دارد؛ همان گونه که فقه با زحمتهای توان فرسای فقهای گذشته و با بهره گیری ازکتاب خدا و سنت رسول الله (ص) غنای چشمگیری یافته است. برای تحقق این رسالت خطیر و مهم لازم است افزون بر آنچه هم اکنون در اجتهاد بکارگرفته می شود، تمامی عوامل و عناصر مؤثر و کارامد نیز مورد توجه قرار گیرند. قواعد فقهی از جمله این عوامل شمرده می شوند که باید با نگاهی نو، از زوایای گوناگون مورد بحث قرار گیرند. این امر می تواند بر غنای شیوه استنباط احکام بیافزاید و فقه را در عرصه های گوناگون و استنباط حکم شرعیِ مسائل نوپیدا کارامدتر سازد.
امامان پاک و گرامی ما «درود و سلام بی پایان خدای متعال بر آنان باد » برای اینکه شیعیان در همه زمان ها حتی درعصرغیبتِ حضرت ولی عصر(عج الله تعالی فرجه الشریف) بتوانند به احکام نورانی اسلام دسترسی داشته باشند، باب اجتهاد را به روی آنان گشودند و به شیعیان خویش امر می فرمودند در اصولی که از طرف اهل بیت به آنان می رسد تفکر کنند و احکام شرعی فرعی خود را از آن اصول استنباط نمایند
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
كلیات……………………… 1
1)تعریف مسأله و بیان سئوال های تحقیق. 2
2)سابقه و پیشینه تحقیق……………………………. 3
3) ضرورت حرمت خون مسلمان درنظام كیفری اسلام…………. 3
4)ضرورت انجام تحقیق………………………………….. 5
5)فرضیه ها ……………………………………………….. 5
6)تعریف اصطلاحات…………………………………………. 6
7)نگاهی به فصول پایان نامه……………………. 8
8)شیوه نگارش پایان نامه ………………………… 8
فصل اول:كرامت انسانی وحرمت خون ………….. 9
1)جرم وعدم بقای كرامت انسانی………………… 11
2)آیه اعطای كرامت به انسان……………………. 12
1-2)تكریم وتفضیل……………………………………….. 12
2-2)تفضیل انسان برسایرموجودات………………. 13
3-2)مظاهرتكریم……………………………………………. 14
1-3-2)عقل……………………………………………………… 14
2-3-2) نعمت های لذت بخش………………………….. 16
3-3-2)برتری انسان نسبت بر سایر موجودات…… 16
3)كرامت درروایات……………………………………….. 17
1-3)حرمت انسان مومن………………………………….. 17
2-3)شیوه راه رفتن ازمظاهركرامت انسان… 18
3-3)گوناگون بودن مظاهركرامت انسانی…….. 18
4-3)چهره زیبا ازمظاهركرامت انسان………… 19
5-3)شروط برتری انسان برملائكه………………… 19
فصل دوم:علا ئم ودلایل حرمت خون مسلمان…………………………………..22
بخش اول:علت اهمیت حرمت خون مسلمان………. 23
1)علائم حرمت خون مسلمان…………………………………………………….24
1-1) عدم تضییع خون مسلمان……………………… 24
1-1-1)قصاص…………………………………………………… 24
2-1-1)حدود…………………………………………………… 26
3-1-1)دیات…………………………………………………… 27
4-1-1)كفاره……………………………………………………………………….29
2)ارزش برابرخون…………………………………………. 32
3)برتری خون مسلمان برغیرمسلمان……………. 35
بخش دوم:دلایل حرمت خون مسلمان درآیات وروایات………. 37
آیه اول:……………………………………………………………………………..37
1)تعدّی به حرمت خون مسلمان درقتل عمد….. 37
1-1)شناخت قتل عمد دربی حرمتی به خون مسلمان…………. 38
2-1)اختلاف درتوصیف تعدّی به خون مسلمان… 38
3-1)انواع بی حرمتی به خون مسلمان درقتل عمد…………. 39
مباشرت وتسبیب برای تعدّی به خون مسلمان درقتل عمد.. 39
5-1)نهی ازكشتن انسان محقون الدم………….. 44
6-1)حرمت نداشتن خون قاتل مسلمان ………… 46
7-1)استیفای حق قصاص،جبران خون مسلمان… 47
8-1)ممنوعیت زیاده روی درقتل متعدّیان….. 48
2)تعدّی به خون مسلمان وشیوه جبران خون درروایات قتل عمد: 50
1-2)ابزارها وشیوهای تعدّی به خون مسلمان درقتل عمد. 50
2-2)شدیدبودن عذاب آخرت قاتل دربی حرمتی به خون مسلمان 52
3-2)ممنوعیت زیاده روی استیفای قصاص درروایات جبران خون مسلمان 53
آیه دوم:……………………………………………………………………………56
1)جبران خون مسلمان بابرابری قصاص نفس درحریت ورقیت،مونث ومذكربودن56
1-1)عدم منافات دیه درعفو باحرمت خون مسلمان……………………….58
2)حفظ حرمت خون مسلمان درروایات مساوات قصاص وعفو…………………61
1-2)حفظ حرمت خون مسلمان بامساوات درقصاص نفس………………………..61
2-2)جایگزین كردن عفو بادیه به جای قصاص درحفظ حرمت خون مسلمان……62
3-2)عفو قاتل مسلمان نشانگر برتری احكام اسلام برسایر ادیان………………….63
آیه سوم:………………………………………………………………………………...65
1)حفظ حرمت خون بابرابری درانواع قصاص………………………………………..65
2)قصاص ومساوات دراجرای آن عامل جبران خون درروایات…………………..73
1-2)حق قصاص برای ولی دم عامل جبران خون مسلمان………………………..73
2-2)مساوات درروایات قصاص جبران خون………………………………………..74
آیه چهارم:………………………………………………………………………………77
1)جوازجنگ ومقابله به مثل درصورت حرمت شكنی دشمنان برحریم مسلمانان….77
2)حفظ حرمت خون مسلمان درروایات رعایت حرمت ها………………………..83
2-2)مقدم بودن برخی حرمت هابرمجازات متعدّیان به خون مسلمان…………….85
آیه پنجم :………………………………………………………………………………88
1)بی حرمتی به خون مسلمان درقتل غیرعمد. …..89
2-2)حفاظت خون انسان بااسلام وسكونت دردارالإسلام…… ……99
آیه ششم:………………………………………………………………………………103
1)به خطرافتادن خون مسلمان ازطریق محاربه…. ….103
1-1)شناخت شروط محاربه سبب آگاهی ازشیوه بی حرمتی به خون مسلمان ….104
2-1)مجازات شدید محارب عامل بازدارنده ازبی حرمتی به خون مسلمان …107
2)مجازات محارب عامل حفظ حرمت خون مسلمان درروایات. …112
1-2)توجه به حرمت خون مسلمان درشأن نزول آیه محاربه 111
2-2)امنیت خون باتناسب بین جرم ومجازات …… 113
آیه هفتم:……………………...116
1)اهمیت حفظ حرمت خون هادرفلسفه مجازات قصاص…………. 116
1-1)حفاظت ازخون مسلمان به سبب حیات درقصاص 117
2-1)مساوات بی حرمتی به خون یک مسلمان بابی حرمتی به خون تمام مسلمین…………………………………120
3-1)تأثیراحترام خون وإحیای آن………………. 120
2)بازدارندگی مجازات متعدی به خون مسلمان واهمیت حرمت خون اودرروایات…………………………………………………………………………………………..122
2-2)مجازات قصاص عامل حفظ حرمت خون مسلمان.. .123
3-2)بازدارندگی مجازات اخروی قاتل، ازبی حرمتی به خون مسلمان .124
4-2)اهمیت حرمت خون مسلمان……………………… 126
5-2) مجازات اخروی تعرّض به خون یک مسلمان برابر بامجازات تعرّض به خون همه مسلمانان…………….. .128
6-2)عمومیت داشتن احترام خون انسانها….. .130
فصل سوم:استثنائات حرمت خون مسلمان………. 132
عوامل حرمت نداشتن خون مسلمان………………… 133
بخش اول :حرمت نداشتن خون مسلمان درتتّرس…… 133
1)انواع تتّرس……………………………………………….. 137
1-1)تتّرس كفاربه مسلمین وحكم آن……………. 138
2)حفظ حرمت خون مسلمان درروایات تترس….. 143
1-2)حفظ حرمت خون مسلمان با اصول پسندیده جنگ دراسلام 141
2-2)جنگ باكفاربالغ برای حفظ حرمت خون مسلمانان…… 144
3-2)تقدّم اهمیت غلبه بردشمن، برحرمت خون مسلمانان.. 145
بخش دوم:حرمت نداشتن خون مسلمان مهاجم دردفاع مشروع 146
1)اقسام دفاع……………………………………………….. 147
1-1)دفاع فردی……………………………………………… 147
2-1)دفاع اجتماعی……………………………………….. 148
3-1)دفاع ازكیان اسلام……………………………….. 148
2)شرایط حمله……………………………………………….. 150
3)شرایط دفاع……………………………………………….. 150
4)عدم احترام خون متعدی به جان مسلمان درروایات دفاع مشروع 152
1-4)جواز ریختن خون دزددردفاع ازجان ومال…. 152
2-4)عدم احترام خون متجاوزبرجان وناموس مسلمان…….. 155
3-4)برتری دفاع ازجان دردفاع ازمال………. 156
4-4)قدرت مدافع ،شرط دفاع ازخون……………. 156
بخش سوم:حرمت نداشتن خون مسلمان مهدورالدم.. 157
1)عدم مباح بودن خون مسلمان درإباحه ثانویه 158
2)علل إباحه قتل…………………………………………. 157
3)مواردإباحه قتل……………………………………….. 160
4)انواع مهدورالدم……………………………………… 161
1-4)كفر…………………………………………………………. 161
2-4)ارتداد…………………………………………………… 162
3-4)زانی محصن ولائط………………………………………………………..163
4-4)قتل مستحق قصاص………………………………………………………..165
5-4)سابّ النبی…………………………………………………………………..165
5)انواع مهدورالدم درروایات……………………. 167
1-5)هدرشدن خون ازباب دفاع……………………… 167
2-5)مواردمهدور الدم……………………………….. 169
نتیجه …………………………………………………………… 172
فهرست منابع ومآخذ 177
چكیده:
حرمت خون مسلمان موردتأكیدآیات وروایات است. پایان نامه درسه فصل تدوین شده است.فصل اول كرامت انسانی وارتباط آن با جان انسان ها مورد بررسی قرارگرفته است واینكه انسان كریم است وبایدخون،مال وآبرویش محفوظ بماند.درفصل دوم حرمت خون مسلمان با دلالت آیات وروایات حدود،قصاص ودیات موردبررسی قرارگرفت وبیان شدکه اگر شخصی متعرض خون مسلمان شود وآن رابه ناحق بریزدباید ازطریق قصاص ،حدودودیات به طورعادلانه مجازات شود.مجازات متعدی ازراه های جبران خون مسلمان است و مجرمین را از تعدی به خون مسلمان منع می كندوموجب حفظ خون وامنیت حیات مسلمان می شود.درفصل سوم مستثنیات خون مسلمان بیان شده است واینكه به سبب مصلحت هایی چون تترس كشتن مسلمان واجب می شود. هرچند که درتترس خون اسیران مسلمان هدر نیست درمواردی چون دفاع مشروع و مهدور الدم هم خون مسلمان احترام ندارد. واسلام هیچ حمایتی از خون آنان نمی كند وقصاص ،دیه وكفاره برعهده قاتلان مهاجم ومهدورالدم نیست.
مسأله کیفیت آفرینش از جمله مباحثی است که از آغاز خلقت ذهن بشر با پرسشهایی در موردآن روبرو بوده است واین مسأله موجب شکل گیری مکاتب مختلف فلسفی گردیده است. در این پژوهش به بررسی مسأله آفرینش از نگاه ابن سینا نمایندهی مکتب فلسفی مشاء و همچنین به بررسی میزان تطابق دیدگاه این فیلسوف با نظریات و بیانات امام علی Gدر نهج البلاغه که مستقیما از مکتب وحی ونبوت سرچشمه گرفته است می پردازیم. نیز از آنجا که بررسی میزان تطابق اندیشه های یک فیلسوف با آموزههای دینی حائز اهمیت بالایی میباشد؛ اهمیت موضوع روشن میگردد. بنابراین ضرورت، یکی از مهمترین اهداف این پژوهش دستیابی به نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه ابن سینا با دیدگاه وحیانی امام علی علیه السلام در نهج البلاغه می باشد. هرچند که چنین مقایسه ای در واقع قیاسی مع الفارق میباشد و آموزهای که ازذهن خام بشری سرچشمه گرفته، فاصله ای بسیار با منبع جوشان وحی الهی و تربیت یافته دامان نبوت امام علی Gدارد. با این وجود و بنابر ضرورتی که بیان گردید؛ یکی از اهداف این پژوهش، بررسی میزان بهره گیری این فیلسوف مسلمان از همین آموزههای وحیانی می باشد. پرسشهایی که این پژوهش مطرح و به دنبال پاسخ برای آنهاست پیجویی مبانی وچارچوبهای نظریهی آفرینش از دیدگاه این فیلسوف درمیان عباراتی که امام علی Gدر نهج البلاغه در زمینه خلقت بیان داشته اند، میباشد. قرابت وسازگاری نظریات ابن سینا درمسأله خلقت با آموزههای وحیانی نهج البلاغه، یکی از فرضیات این پژوهش میباشد. فرضیه دیگر این پژوهش این است؛ که نظریهی
فیض وعنایت الهی و پذیرش آن از سوی ابن سینا می تواند راهگشای بسیاری از مباحث کیفیت آفرینش از جمله؛ مسأله حدوث و قدم عالم باشد.
پیشینهی مسأله مورد بحث در این موضوع (آفرینش)، به فلاسفهی یونان باز میگردد وهمواره دغدغهی فلاسفهی مختلف چه درغرب و چه درجهان اسلام بوده است. درجهان اسلام همواره سه مکتب فلسفی مشاء، اشراق و متعالیه سعی داشته اند؛ معضلات فلسفی در این زمینه از جمله؛ خلق ازعدم و حدوث عالم را به گونه ای تبیین نمایند. نمایندگان این سه مکتب هریک آثاری از جمله؛ کتب و رسالههای مستقل را به تبیین این موضوع اختصاص دادهاند. این پژوهش نیز به منبعشناسی جایگاه خلقت در آثار سینوی پرداخته است. پس از تتبع درزمینه موضوع مورد بحث، پژوهشی که به طور مستقل در قالب پایان نامه یا مقاله به بررسی ابعاد کامل مسأله آفرینش درحکمت سینوی پرداخته باشد، یافت نشد وپایان نامهها ومقالاتی که مورد مطالعه واقع گردید، هریک به بخشی از این موضوع(مسأله آفرینش)، از جمله حدوث و قدم عالم، عالم عقول، قاعدهی الواحد وعنایت الهی پرداختهاند. همچنین برخی ازکتبی که در رابطه با این موضوع تألیف شده اند؛ به آفریش ازابعاد مختلف آن، نگریستهاند؛ اما نگاهی تطبیقی و مقایسه ای به این موضوع با نهج البلاغهی شریف نداشته اند. بههمین دلیل این موضوع، یعنی بررسی مسأله آفرینش درحکمت سینوی برمبنای نهج البلاغه مورد نظر بوده و این پژوهش درراستای پاسخ به پرسشهایی است که در زمینه این تطابق و میزان قرابت و سازگاری این دو دیدگاه مطرح میباشند.